نقد روحيه تشاوم در منفلوطي باتكيه بر كتاب العبرات

چنانچه خواننده العبرات منفلوطی را مورد مطالعه قرار دهد، دیری نپاید كه خود را در برابر نویسنده ای خواهد یافت كه گاه از اندوهی جانكاه و یأسی ژرف می نویسد و گاه او را چون جست و جو گری می یابد،كه در پایان جست و جوی خویش ،جز رنج و اندوه چیزی نصیبش نشده است، و اغلب او را چون شخصی بدبین می بیند كه معتقد است حزن و اندوه او به حكم قضا و قدر است ، از این رو ابدی و دائمی است.نوشته های او مشتمل بر بدبینی و ناخوشنودی از وضع روزگار ، حكایت از فقر و ناكامی و پریشان حالی و گله از جور و ظلم عدوان است. وی در بیان دردها افراط نموده و گه گاه با روحیه رومانتیك و بدبینی،تصاویری بس حزن آلودو اندوهناك را برای خواننده به تصویر می كشد.موضوع تشاوم در ادبیات عرب از اهمیت ویژه ای برخوردار است.نویسنده توانایی چون منفلوطی این موضوع را در نوشته هایش بیشتر به نمایش در آورده است كه كتاب العبرات وی نمود آشكار این بدبینی است.