بكار گيري رويكرد روايت محور و مشاركتي در برنامه ريزي و طراحي منظر نواحي رود كناري نمونه موردي: رودخانه سياهرود شهر قائم شهر

امروزه نواحی رود كناری كه از جمله دارایی های طبیعی شهرها به حساب می آیند با دو مسئله مواجه اند؛ نخست آنكه رودخانه ها، به عنوان یكی از پالاینده های شهری می توانند بستری برای ابعاد توسعه شهری پایدار به حساب آیند. متاسفانه امروزه این موضوع كمتر مورد توجه قرار گرفته و به واسطه مداخلات نامناسب به تهدیدی برای محیط زیست تبدیل شده است. دوم آنكه نواحی رودكناری معمولاً دامنه متنوعی از پهنه های كالبدی-عملكردی با ویژگیهای فضایی متفاوت را در بر میگیرد كه توجه به آنها طراحی سكانس های فعالیتی - رفتاری متناسب با زمینه و مكان فراهم می كند. تدوین راهبردهای روایت محور و مشاركت محور در راستای پاسخگویی به مسائل مرتبط با این دو ویژگی هدف اصلی مطالعه حاضر می باشد. رهیافتهای هم نسوسازی طراحی و برنامه ریزی نواحی فوق با ادراك و خواست جامعه محلی درراستای تشخصی بخشی به هویت ویژه هر بخشی از رودخانه پرسش اصلی پژوهشی حاضر است. پژوهشی از نوع كیفی بوده و به روش قوم نگاری بوده كه با انواع روش های كمی و كیفی به صورت اسنادی و مصاحبه برای گردآوری اطلاعات همراه شده است. بستر انجام پژوهش محور رودكناری روخانه سیاهرود در شهر قائم شهر است كه محدوده روستاهای همجوار، حومه شهر و شهر را در بر می گیرد. ابتدا مرور ادبیات مرتبط، سیر تاریخی و كاربردهای آن شناسایی و هم چنین برای دریافت تجربه زیسته ساكنین به روش قوم نگاری، ظرفیتهای اجتماعی ساكنان مورد مطالعه قرار گرفت و درنهایت راهبردهای برنامه ریزی فضایی رودخانه سیاهرود جهت تعیین سكانس های فعالیتی و رفتاری متناسب با زمینه ارائه گردید. نتایج پژوهشی حاضر نشان میدهد كه شناسایی تجربه، روایت و ارزیابی ساكنین از پدیده رودكناری و توجه به آنها در عمل برنامه ریزی و طراحی می تواند فراهم كننده بستری برای اتصال فعالیتها، یكپارچگی فضایی و اتصال مجدد رودخانه در ادراك و تصویر ذهنی افراد و ساكنان دارای خاطرات ویژه از آن گردد.