پيامدهاي انتقال آب از سرشاخه هاي رودخانه ي كارون

وجود رودخانه كارون در دشت خوزستان نقش مهمی در مولفه های اقتصادی، كشاورزی، اجتماعی و زیست محیطی منطقه ایفا می كند و اكوسیستم پایداری را در دشت خوزستان ایجاد كرده و در صورتی كه به هر دلیل این شرایط اكوسیستمی پایدار تغییر كند زیان وارد شده جبران ناپذیر خواهد بود.انتقال آب از سرشاخه های كارون و دز به مناطق مركزی و شرقی كشور ، سال ها است كه از سوی موافقان و مخالفان این انتقال مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. این انتقال ها معمولابا توجیه های مختلفی از جمله آب اضافی موجود در رودخانه های استان ، مشكل آب كشاورزی در مناطق دیگر كشور ، توزیع یكسان آب درمناطق مختلف و همچنین جلوگیری از هدررفت آب ورودی به استان صورت می گیرد. ولی در حوضه رودخانه های كارون ، كرخه و دز كه بحث انتقال مطرح شده است ، در حوضه آب اضافی وجود ندارد ضمن اینكه بررسی های زیست محیطی این انتقال نیز انجام نشده است. دو استان لرستان و چهارمحال و بختیاری كه سرچشمه های كارون و دز در آنجا قرار دارد به هنگام انتقال باید رضایت حوضه پایین دست یعنی خوزستان را جلب كنند و بنابر این انتقال آب از سرشاخه ها از بعد جغرافیایی به خوزستان كاملامرتبط است. 3/6 میلیون هكتار از مساحت خوزستان را دشت ها تشكیل می دهند و مساحت زمین های استان كه می تواند به صورت كشت آبی مورد استفاده قرار بگیرد نیز 2/3 میلیون هكتار است. بنابراین با توجه به وسعت زمین های كشاورزی در خوزستان،حتی اگر همه آبی را كه از استان های مجاور وارد خوزستان می شود را در نظر بگیریم ، باز هم برای كشت زمین خوزستان كافی نیست. بنابراین با اجرای طرح های انتقال آب ، این آب مورد نیاز و ضروری خوزستان است كه جابه جا می شود نه آب اضافی. نكته مهم و قابل توجه دیگر ، وجود اختلاف ارتفاع بیش از 2هزار متر بین محله سرشاخه ها و دشت خوزستان این قابلیت را ایجاد كرده كه با استفاده از این اختلاف ارتفاع، هزاران مگاوات به توان تولید برق كشور اضافه می شود و انتقال آب از سرشاخه ها قابلیت تولید این انرژی پاك را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد. پس میتوان نتیجه گرفت كه اجرایی شدن طرح انتقال آب از سرشاخه های رودخانه كارون علاوه بر تاثیر منفی بر صنعت و كشاورزی استان، تالاب ها، گردشگری، محیط زیست، آبزیان و محصولات غذایی را در این استان تحت تاثیر قرار می دهد، همچنین افزایش گرد و غبار و آلودگی آب شرب و متوقف شدن طرح هایی از جمله طرح رهبری در توسعه اراضی كشاورزی را نیز به دنبال دارد.