حوادث آلودگيهاي نفتي رودخانه ها و درياچه ها و بحران پيشگيري مديريت

نفت خام و محصولات آن، چه در هنگام استخراج و چه در مواقع حمل و نقل زمینی و دریایی، در نتیجه رخدادها و تصادف ها سبب آلودگی خاك، آب و یا به طور كلی محیط زیست می شوند. وجود هیدروكربن های نفتی در سطح دریا و در خشكی تهدیدی جدی برای اكوسیستم به شمار می آید، زیرا برای محیط زیست به شدت مضر و سرطان زا هستند. وجود نفت خام در سطح زمین، سبب آتش سوزی، آلودگی آب های زیر زمینی و آلودگی هوا نیز می شود، به همین دلیل پاك سازی این آلودگی ها باید هر چه سریع تر انجام گیرد تا محیطی ایمن و عاری از خطر داشته باشیم. برای پاك سازی و آلودگی زدایی مواد نفتی، روش های استاندارد و معمول زیادی وجود دارد كه به علت هزینه بالا و پایین بودن كارایی محدود می شوند. پاك سازی بیولوژیك مواد نفتی، پروسه هایی هستند كه تركیبات سمی را به مواد غیر سمی و بی خطر تبدیل می كنند. این عمل در نتیجه فعالیت های متابولیك میكروارگانیسم هایی كه قادرند از مواد نفتی به عنوان منبع انرژی و كربن خود استفاده كنند، صورت می گیرد. عرضه این فناوری می تواند بسیار مفید باشد، زیرا قادر است بدون ایجاد خلل در محیط زیست طبیعی، تركیبات سمی مواد نفتی را به مواد غیر سمی تبدیل كند. در مقایسه با دیگر فناوری های پاك سازی مانند سوزاندن و دفن لجن های نفتی، روش بیولوژیك، بسیار ارزان تر و مقرون به صرفه تر است. امروزه تعداد بی شماری از میكروارگانیسم هایی كه قادر به تجزیه نفت هستند، شناخته شده اند. با مطالعات وسیع روی این میكروارگانیسم ها و با روش های افتراقی و كشت توانسته اند گونه های شاخص و كارآمد را جداسازی كنند. بهره برداری از منابع زیر زمینی نظیر معادن و میدان های نفتی دقت و مهارت فوق العاده ای می خواهد. چنانچه این بهره برداری ها بدون برنامه و نظارت و حضور كارشناسان باشد صدمات جبران ناپذیری به محیط زیست وارد می كند. به عنوان مثال ایجاد نفت به دلیل آنكه میلیون ها سال طول كشیده و اكثراً در مناطقی است كه كمتر تحت نفوذ انسان بوده به مراتب سخت تر از ایجاد نیروگاه جدید است. در حال حاضر محیط زیست در معرض خطر تعرض و تخریب شدید و آسیب ها و آلودگی های فراوان قرار گرفته است كه در این زمینه عوامل زیادی دخالت دارند. در واقع آنچه كه به عنوان معضلات آلودگی محیط زیست به خصوص آلودگی های نفتی همیشه و در همه جا مورد توجه و بررسی مسئولان و كارشناسان امور نفتی و زیست محیطی قرار می گیرد امروزه بذل توجه بیشتر و بررسی عمیق تری را ایجاب می كند.