كاربرد مطالعات سيالات درگير در گوهر شناسي مدرن، روش شناسي و كاربرد اين مطالعات در شناسايي منشأ ياقوتها

مطالعه سیالات درگیر در شناخت گوهرها بسیار سودمند است. تعیین نوع گوهر، تفكیك نمونههاي طبیعی از نمونههاي مصنوعی و در نهایت شناخت منشأ گوهرها از جمله كاربردهاي شناخت سیالات درگیر در گوهر هاست. مطالعه سیالات درگیر در گوهر هاي خام با گوهرهاي تراش خورده (نگین) بسیار متفاوت است. بدیهی است به دلیل عدم امكان تهیه مقاطع دوبر صیقلی از نگین و تخریبی بودن این روش، مطالعات بر روي سیالات درگیر نگینها بیشتر مشاهده اي و بر پایه پتروگرافی است. پتروگرافی سیالات درگیر می تواند یاقوتهاي طبیعی را از نمونه هاي مصنوعی تفكیك نماید. مطالعه سیالات درگیر در یاقوتهاي طبیعی و ایجاد پایگاه داده ها از آنها، می تواند در شناسایی منشأ و تیپ كانی سازي آنها كمك شایانی نماید. این روش در بسیاري موارد مورد اطمینان است. سیالات درگیر اولیه در یاقوتهاي طبیعی با منشأ ماگمایی فراوانتر از انواع دگرگون زاد است. در یاقوتهاي متاسوماتیزه (اسكارن) كه سیال در تشكیل یاقوت نقش دارد، سیالات اولیه می توانند حضور داشته باشند. مطالعات صورت گرفته بر روي میكروترموبارومتري سیالات درگیر اولیه انواع یاقوتهاي مناطق مختلف زمین شناسی نشان می دهد كه دما و فشار تشكیل آنها متفاوت است و با اندازه گیري شیمی سیال، دما و فشار فاز مایع سیال درگیر تا اندازه اي می توان به محیط تشكیل پی برد. با مطالعه پتروگرافی سیالات درگیر تا اندازه قابل اعتمادي می توان یاقوتهاي برمه را از یاقوتهاي استرالیا، سیلان، تایلند و آفریقا تفكیك نمود. استفاده از طیف سنجی رامان، میكروپروب هسته اي، ایزوتوپ هاي اكسیژن و شیمی عناصر اصلی، فرعی و كمیاب كل در یاقوتها راهكارهاي تفكیك یاقوتها و منشأ شناسی آنهاست.