نقش درختان حرا در توزيع سطحي و عمقي مواد آلي در رسوبات خورهاي بساتين وعسلويه استان بوشهر

خور بساتين در خليج ناي بند و در سواحل شمالي خليج فارس در استان بوشهر واقع شده است. اين خور به لحاظ دارابودن شرايط ويژه اكولوژيكي خاص، جايگاه رشد گونه هاي جانوري و گياهي متعددي از جمله مرجان ها، علف هاي دريائي، گياهان شورپسند و جنگل هاي حرا هستند. سواحل ايران و خورهاي آن دو گونه از درختان مانگرو را درخود جاي داده اند كه عبارتنداز مانگروي خاكستري (Aviccenia marina) با نام محلي حرا و مانگروي قرمز (Rhizophora mucronata) با نام محلي چندل. منطقه مورد مطالعه فقط داراي نوع حرا مي باشد. هدف تحقيق حاضر، شناخت پراكنش سطحي و عمقي مواد آلي در رسوبات خور بساتين به عنوان يكي از منشأهاي اصلي مواد آلي و رسوبات به خليج ناي بند و نيز ارتباط بين ميزان مواد آلي و گستره جنگل هاي حرا است. به اين منظور، بر اساس وسعت و پراكنش جنگل هاي حرا و رخساره هاي رسوبي، تعداد 29 نمونه سطحي از خور عسلويه به عنوان شاهد و يك نمونه سطحي از رودخانه گاوبندي در خارج از مرز جزرومدي به عنوان نقطه كنترلي بدون درخت حرا و 15 نمونه سطحي و دو نمونه عمقي دست نخورده از خور بساتين برداشته شد. نمونه عمقي با روند بارش سال هاي آبي 1390 - 1354 وزارت نيرو برازش داده شد. نتايج نشان داد ميزان توزيع مواد آلي در سطح دو خور با يكديگر تفاوت دارد. بطوريكه بيشترين تجمع موادآلي در خور عسلويه در انتهاي اين خور با مقدار g/kg-1 %7/3 اندازه گيري شده است. اين در حالي است كه بيشترين تجمع مواد آلي در خور بساتين در ميانه خور به مقدار 5/7 g/kg% واقع شده است كه علت آن را مي توان در مرفولوژي خور، ميزان بارندگي، تعداد و نحوه قرارگيري درختان حرا، سيستم هيدروديناميك، سيستم رسوب گذاري و مهمتر از همه دخالت هاي انسان مرتبط دانست.

The role of Aviccenia Marina Mangroves in the distribution of organic matter in facial and deep sediments of Basatin estuary in Boshehr Province Basatin Estuaries is located in Nayband Bay, North Coastal of Persian Gulf, in Boshehr Proviance. Because of special ecological characteristics this estuary, is very appropriate place for growth of many species of animal and plants, like: Coral reef, sea grass, halophytes and mangroves. Iranian Coastal and their estuaries have two species of mangroves that includes gray mangrove or Aviccenia marina with local name Harra and Red mangrove or Rhizophora mucronata with local name Chandal. The study area has just Aveccenia marina. The objective of this research that is, understanding surface and depth distribution of organic matter in Basatin Estuary’s sediments as the one of origin source of organic matters and input sediments in to Nayband Bay and relation between the amount of organic matter and mangrove distribution. For this purpose, based on expansion and distribution of mangrove trees and facial sediments, 29 surface samples from Assalooye Estuary and one surface sample from Govbandi River, Beyond the boundary of tidal as a witness were taken. Number 15 surface samples and 2 depth samples were taken from Basatin Estuary. The amount of organic matter was measured with (Walkley& Black, 1934) methods. depth samples has crossed with Ministery of Energy date pricipitation in 1975- 2011. The results showed amount of organic matter different with each other. Maximum accumulation of organic matter with amount of 7.3 g/kg is in the end of assalooye estuary. While maximum accumulation of organic matter in Basatin Estuary is located in middle of estuary , with 5.7 g/kg. It can cause estuary morphology, rainfall amount, the number and distribution of mangrove trees, hydrodynamic system, sedimentation system and above all anthropogeomorphology.