تكنولوژي آموزشي و نقش آن در تعليم و تربيت

چند دهه ای بیش نیست كه اصطلاح تكنولوژی آموزشی جایی برایخود در فرهنگ تعلیم و تربیت جهان اختصاص داده است. قبل از آنكه كاربرد تكنولوژی آموزشی با مفهووم جدید و مترقی آن مطرحشود، برنامه ریزان و معلمان در راه بهبود امر تدریس و محصول نتایجبهتر آموزش از مواد و وسایل آموزشی با مفهوم «سمعی و بصری» آنكمك می گرفتند.بنابراین می توان چنین نتیجه گرفت كه كمك های این شاخهاز تعلیم و تربیت به كاربرد صرف مواد و وسایل آموزشی خلاصه میشد . ولی امروزه اصطلاح «تكنولوژی آموزشی» مفهومی مترقی و تكامل یافته را به همراه دارد و زمینه ی بهره گیری از آن صرفا بهكاربرد مواد و وسایل آموزشی خلاصه نمی شود ؛ بلكه مفهومی وسیعتر و جدیدتر به همراه دارد.امروزه برای شفاف كوردن امور آموزش، متنوع كردن وسایلفرآیند تدریس و روشن كردن مطالب درسی، استفاده از وسایلكمك آموزشی توسط معلمان امری اجتناب ناپذیر است. دانش آموزانبا استفاده از وسایل كمك آموزشی به فرآیند یادگیری و تدریسعینیت می بخشند و به آسانی به در جریان تدریس به فراگیریآموخته های جدید می پردازند. وسایل كمك آموزشی زمینه لازم رابرای یادگیری در دانش آموزان به طور گسترده می آورند ودانش آموزان خود را در فرآیند تدریس و یاددهی به حساب می آورند.یادگیری امری بسیار پیچیده و مستلزم دخالت عوامل متعدداست و زمانی اتفاق می افتد كه این عوامل در كنار هم باشند. امریادگیری در محیط كلاس، به طور اخص، دارای اهمیت و حساسیتبیشتری است. محیط كلاس به سبب تفاوت اساسی با محیط بیرونینیازمند دقت و توجه فراوان تر است. در كلاس درس عوامل اساسیدخیل در امر یادگیری عبارتند از وضع جسمی، روحی، علمی وشخصیتی معلم، محتوای منابع آموزشی، قوانین و مقررات آموزشی،فضای آموزشی و وسایل كمك آموزشی.در بین این عوامل، وسایل كمك آموزشی از حیث اینكه تئوری وعمل را توأم و هماهنگ می سازد، جایگاه ویژه ای دارد. استفاده ازوسایل كمك آموزشی از طرف معلم در جریان تدریس باعث می شودكه مطالب مطرح شده در ساخت شناختی دانش آموزان جا بگیرد ودانش آموز به یادگیری معنی دار نائل شود. متأسفانه استفاده منظم واصولی از وسایل كمك آموزشی، تحت هر عنوان در مدرسه به بوتهفراموشی سپرده می شود و اغلب عدم استفاده از وسایل كمك آموزشی را از طریق كمبود وقت و نبود وسایل توجیه می كنند.امید است روزی برسد كه استفاده از وسایل كمك آموزشی نهادینهگردد تا باعث تحرك و پویایی در نمام آموزشی كشورمان بشود. اینمقاله با محور قرار دادن استفاده از تكنولوژ ی ها ی نوین با روشتوصیفی و تحلیلی و با استفاده از اطلاعات كتابخانه ای به دنبال آناست تا به نقش محوری وسایل آموزشی نوین در آموزش و پرورشبپردازد. در این مقاله پس از اشاره به تعریف تكنولوژی آموزشیوتاریخچه و جهت گیری های فعلی آن، اهداف تكنولوژی آموزشی،نقش معلمان در تكنولوژی و كاربردش در تعلیم و تربیت مورد توجهقرار گرفته است.