بررسي پارامترهاي فيزيوگرافي و تاثير آنها در رسوبزايي حوضه آبريزالياتو واقع در جنوب غرب فريمان

رودخانه ها و دشت سيلابي آنها براي بيشتر مردم داراي اهميت ويژه اي هستند، زيرا اغلب انسانها در نزديك رودخانه ها و دشت سيلابي آنها زندگي مي كنند و نيازمند تامين آب، غذا، نيرو و غيره به طور مستقيم و غيرمستقيم از رودخانه ها هستند (2011 ، Jung et al) با استفاده ازخصوصيات فيزيوگرافي يك حوضه وشرايط آب و هوايي حاكم بر منطقه، تصوير نسبتاً كاملي ازسيستم هيدرولوژيك آن حوضه مي توان بدست آورد (1999 ، Pitlick) تحليل فيزيوگرافي حوضه هاي آبريز از اقدامات اساسي جهت شناخت ويژگي هاي فيزيكي حوضه هاست. خصوصيات فيزيكي حوضه هاي آبخيز نه تنها به طور مستقيم برروي رژيم هيدرولوژيك و ميزان توليد آبي ساليانه، حجم سيلاب ها، شدت فرسايش خاك و ميزان رسوب توليدي اثرمي گذارد بلكه غيرمستقيم نيز با تاثير بر آب و هوا و نسبت اكولوژي و پوشش گياهي به ميزان زيادي رژيم آبي راتحت تاثير قرار مي دهد (ضيايي، 1386 ). از مطالعاتي كه درسال هاي اخير در مورد رودخانه ها انجام شده است ميتوان به ارزيابي دقت مدل هاي رقومي ارتفاعي در تحليل مورفومتري رودخانه اي منطقه آبغه درشرق شهرستان خواف توسط نداف سنگاني، 1390 ، رسوب شناسي و ژئومورفولوژي حوضه آبريز نوروزي در غرب قوچان توسط صفرنژاد، 1390 ، رسوب شناسي و ژئومورفولوژي حوضه آبريز عشق آبادسوله درجنوب غرب قوچان توسط تقديسي نيكبخت، 1390 اشاره كرد. هدف از انجام اين مطالعه، بررسي پارامترهاي فيزيوگرافي حوضه ونقش عوامل مختلف در رسوب زايي حوضه است. حوضه آبريز الياتو با عرض 24 27' 35˚ تا 45 34' 35˚ شمالي وطول جغرافيايي 39 40' 59 ˚ تا 22 46 ' 59 ˚ شرقي درجنوب غرب فريمان قراردارد. حوضه آبريزالياتو ازنظر زمين شناسي بر روي پي سنگ شمال خراسان قراردارد. افيوليت ها مهمترين واحد زمين شناسي منطقه است (مجتمع آموزش جهاد كشاورزي استان خراسان، 1381 ). از واحدهاي سنگي موجود در اين حوضه ميتوان به هارزبورژيت، پريدوتيت ، گابرو، دياباز، گدازه هاي اسپيليتي، آهك گلوبوترونكانادار و راديولاريت، آهك هاي پلاژيك ، ماسه سنگ قرمز، سيلتستون، ماسه سنگ وكنگلومرا و مارن هاي گچ دار، كنگلومرا وماسه سنگ ، كنگلومرا با سيمان ضعيف، پادگانه هاي قديمي و آبرفت هاي عهد حاضر اشاره كرد (واعظي پور و همكاران، 1370).