مدل دولوميتي شدن سازند اليكا در منطقه زنجان

در منطقه زنجان، سازند اليكا واحد كربناتهاي با سن ترياس مياني است، كه به طور ناپيوسته بر روي سازند روته (پرمين) قرار داشته و در بالا نيز توسط شيلهاي قرمز و سبز رنگ سازند شمشك به سن ژوراسيك زيرين تا مياني پوشيده شده است. در اين تحقيق، به منظور تعيين نوع مدل دولوميتي شدن سازند اليكا از يك رخنمون سطحي در غرب زنجان استفاده شده است. سازند اليكا در اين برش توسط سيالات دولوميتساز شديداً تحت تأثير قرار گرفته و سبب تشكيل دولوستون در كل طول ستون چينهشناسي اين سازند شده است. بر اساس شواهد پتروگرافي و ژئوشيميايي، سه نوع دولوميت شامل دولوميت نوع اول (نهان بلور)، دولوميت نوع دوم (ريز بلور) و دولوميت نوع سوم (دولوميتهاي حفره پركن)، تشخيص داده شده است. شواهد پتروگرافي نظير اندازه ريز بلورهاي دولوميت (به طور ميانگين 35 ميكرون) و سنگين بودن ايزوتوپهاي اكسيژن (ميانگين V-PDB -0.87) و كربن (ميانگين PDB- +1.23) مؤيد تشكيل اين دولوميتها در شرايط نزديك سطح زمين و عمق تدفين خيلي كم است. در طي تدفين بيشتر و فرآيند تبلور مجدد اندازه بلورهاي دولوميت درشتتر شده است. منيزيم مورد نياز براي تشكيل دولوميتهاي سازند اليكا، از آب درياي تبخير شده و تحت تأثير مدل تراوش و نفوذ( Seepage-Reflux ) تأمين شده است.