بررسي اثر جايگزيني پودر گاماروس به جاي گرده گل در تغذيه كلني هاي زنبور عسل ) Apis mellifera ( بر عملكرد و شاخص هاي رفتاري آنها

زنبور عسل جهت ادامه حيات و فعاليت و نيز براي رشد و نمو به يك جيره غذايي متوازن نياز دارند. جيره غذايي زنبوران بالغ به طور عمده از شهد يا عسل و گرده گل تشكيل شده است و به طور طبيعي كربوهيدرات ها را از طريق شهد گل و پروتئين ها، چربي ها، ويتامين ها و مواد معدني را از طريق گرده دريافت مي نمايد. با توجه به نقش و اهميت جمعيّت كلني هاي زنبورعسل در آغاز گل دهي گياهان براي استفاده حداكثري از جريان اصلي شهد در طبيعت و توليد عسل نياز به تعداد كارگران چراگر كلني هاي زنبور عسل بسيار حائز اهميت مي باشد، به اين منظور زنبورداران اقدام به تغذيه كلني ها با غذاهاي مكمل و جانشين در فصل پائيز و اوائل زمستان مي نمايند. لذا باتوجه به اهميت گرده در افزايش جمعيت كلني ها نياز به مواد جايگزين در فصولي كه گرده در طبيعت در دسترس نمي باشد بسيار حائز اهميت مي باشد دراين راستا پژوهش حاضر با استفاده از گاماروس به عنوان منبع پروتئيني به عنوان جايگزين گرده در زنبورستان مركز آموزش پرورش زنبور عسل شهيد حسن پور واقع در استان مازندران شهرستان بابلسر در زمستان 1392 و اوايل بهار 1393 در شرايط صحرا و بر روي زنبورعسل معمولي Apis mellifera اجرا گرديد. آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك كامل تصادفي با 4 تيمار و 4 تكرار، جمعاً 16 كندو در طي مدت 6 ماه اجرا شد. تيمارها شامل پودر گاماروس )خالص(،سطح گرده )خالص(،گاماروس ) 3 / 33 ٪( + گرده ) 6 / 66 ٪( و گاماروس ) 6 / 66 ٪( + گرده ) 3 / 33 ٪( استفاده شد. باتوجه به نتايج به دست آمده تمامي صفات مورد مطالعه كه از نظر بيولوژيكي براي پرورش دهندگان زنبورعسل و كلني هاي زنبورعسل حائز اهميت مي باشد تفاوت معني داري مشاهده نگرديد. به عبارت ديگر استفاده از تركيب غذائي گاماروس به جاي گرده در كلني هاي زنبورعسل نه تنها هيچ گونه عارضه ي منفي ايجاد ننموده، بلكه كاملاٌ با رژيم غذائي زنبوران عسل سازگار بوده و از نظرصفات اقتصادي به عنوان يك محصول جديد )گاماروس( به جاي گرده گل در تغذيه كلني هاي زنبورعسل با توجه به قيمت ارزان تر گاماروس بسيار حائز اهميت مي باشد.