نگاهي دقيقتر به يونهاي حلال پوشيده در شيمي متوسطه با طرح مفهوم الكترونهاي حلال پوشيده

مفهوم آبپوشي و يونهاي آبپوشيده در كتب شيمي دبيرستان به عنوان يكي از مفاهيم اساسي مطرح شده است. با توجه به اينكه اكثر واكنشهاي شيميايي در حضور يك حلال نظير آب انجام ميشود، بنابراين توجه بيشتر به آموزش صحيح و عميق مباحث حلال پوشي براي درك بهتر دانشآموزان درباره شيمي محلولها و بيان علت فرايندهايي نظير ميزان انحلال- پذيري مواد در آب، مقدار رسانايي الكتريكي محلول آنها و نيز پيشگويي انجام واكنشهاي شيميايي بين مواد در حضور حلال از اهميت ويژهاي برخوردار است. در اين مقاله براي ايجاد چنين يادگيري عميقي مفهوم الكترون حلال پوشيده مطرح شده است. الكترون حلال پوشيده يك الكترون آزاد است كه در حفراتي به صورت احاطه شده توسط مولكولهاي حلال وجود دارد و كوچكترين آنيون ممكن به شمار ميرود. اگرچه الكترونهاي حلالپوشيده اغلب به طور مستقيم مشاهده نميشوند ولي به قابل توجهي به وجود ميآيند. رنگ آبي شديد محلول فلزات قليايي در آمونياك مايع و برخي از حلالهاي ديگر از وجود اين الكترونها سرچشمه ميگيرد. در اين مقاله علاوه بر ارائه تاريخچهاي كوتاه از مسيرهاي طي شده توسط دانشمندان براي كشف الكترونهاي حلال پوشيده، تلاش شده است به بررسي چگونگي توليد و همچنين خواص اين الكترون- ها در حلال آمونياك پرداخته شود. در ادامه، به روشهاي توليد الكترونهاي آبپوشيده در آب به سه روش فوتويونيزاسيون يونهاي كاهنده، راديوليز آب و واكنش اتمهاي هيدروژن با يونهاي هيدروكسيد اشاره شده است. در پايان، به اختصار به برخي از كاربردهاي اين الكترونها به عنوان عوامل كاهنده قوي اشاره گرديده است.