الگوهاي زيستگاهي دوره روستانشيني ميانه دشت سيلاخور (شهرستان دورود)

دشت سيلاخور كه ادامه طبيعي دره نهاوند و كنگاور است ، در حاشيه شمالي و شرقي رشته ناهمواريهاي مهم زاگرس مركزي يعني اشترانكوه و گرين(كوه) قرار گرفته است. اين دشت با طول بيش از 70 و عرض متوسط 12 كيلومتر به خاطر داشتن موقعيت زيست محيطي مناسب، در راستاي برپايي سكونتگاههاي انساني از پيش از تاريخ تاكنون مورد توجه ويژه اي قرار گرفته است. بنا به مطالعات باستان شناسي دهه گذشته ، زيستگاههاي باستاني فراواني در ادوار فرهنگي مختلف در اين ناحيه شناسايي و ثبت گرديده كه در اين ميان بخش عمده اي از اين زيستگاهها (نزديك به200 زيستگاه) به دوره روستانشيني ميانه (مس سنگي) تعلق دارند (پرويز 1385). اين پژوهش با هدف دستيابي به الگوهاي زيستگاهي دوره روستانشيني ميانه در اين دشت و با بهره گيري از محيط GIS ، به عوامل جغرافيايي موثر در مكانگزيني تعداد 86 زيستگاه در محدوده شهرستان دورود پرداخته است. نتايج اين پژوهش نشان داد كه از بين عوامل جغرافيايي و فرهنگي (موثر در مكانگزيني زيستگاهها) ، عامل منابع آب بويژه رودخانه هاي مروك و چالانچولان، زمين هاي حاصلخيز كشاورزي ، راههاي باستاني ، گسل دورود و ارتفاع از سطح دريا ، بيشترين تاثير را در پراكنش و مكانگزيني زيستگاههاي دوره روستانشيني ميانه دشت سيلاخور در شهرستان دورود ايفا نموده اند. همچنين تعداد شش نوع الگوي زيستگاهي براي 86 زيستگاه مورد مطالعه بدست آمد كه در ادامه اين پژوهش به آنها خواهيم پرداخت. اين الگوها عبارتند از ؛ 1- مكان مركزي درجه يك يا قطب اقتصادي دشت ( احتمالا با كارگاههاي صنعتي) 2- مكان مركزي درجه 2 ؛ نيمه صنعتي – كشاورزي 3- زيستگاههاي كشاورز با دامپروري محدود 4- زيستگاههاي كشاورز - دامپرور 5- زيستگاههاي دامپرور با كشاورزي محدود 6- زيستگاههاي فصلي كوچرو