تهيه‌ي نقشه‌ي فرسايش آبكندي با استفاده از تكنيك تجزيه و تحليل جغرافيايي تصاوير با رويكرد شيءگرا

Gully Erosion Mapping Using Geographic Object-Based Image Analysis Technique

در مقايسه با ساير روش‌هاي اندازه‌گيري‌ فرسايش خاك، استفاده از تكنيك‌هاي سنجش از راه دور به‌منظور نظارت بر فرسايش آبكندي و تهيه‌ي نقشه‌ي آبكندهاي موجود، ارزان‌ترين روش جمع‌آوري داده‌ها محسوب مي‌شود (Pradhan et al., 2011; Momm et al., 2015). بنابراين يك روش نيمه اتوماتيك در تركيب با مشاهدات ميداني و فرآيندهاي مبتني بر دانش مي‌تواند رويكردي مناسب براي تهيه‌ي نقشه‌ي ويژگي‌هاي آبكندها باشد. روش تجزيه و تحليل جغرافيايي تصاوير با رويكرد شيءگرا (GEOBIA) شناخته شده‌تر از روش‌هاي تحليل تصوير شيءگرا OOA)) يا تحليل تصوير شيء‌مبنا (OBIA) هستند و دقت بسيار بالاتري نسبت به روش‌هاي سنتي تحليل تصوير پيكسل پايه دارند (Stumpf and Kerle, 2011). تحليل تصوير شيءمبنا (OBIA) يك رويكرد مبتني بر دانش است كه در آن طيف وسيعي از ويژگيهاي تشخيصي براي يك جسم خاص مي‌تواند بر اساس دانش تخصصي، متصل شود. اين رويكرد به‌منظور ارائه محتواي يك صحنه‌ي پيچيده به‌گونه‌اي عمل مي‌كند كه با تقليد از ادراك انسان به بهترين شكل واقعيت تصوير را توصيف كند (Blaschke et al., 2010). تاكنون هيچ چارچوب متدولوژيك يا طرحي براي بررسي توزيع مكاني فرسايش آبكندي در مقياس‌هاي مختلف منطقه‌اي در ايران وجود نداشته است. اين بدين دليل است كه روش‌هاي سنتي براي نقشه‌برداري فرسايش كه شامل ديجيتال‌سازي دستي آبكندها از طريق عكس‌هاي هوايي و يا تصاوير ماهواره‌اي است، به دانش تخصصي محدود مي‌باشد و در مقياس منطقه‌اي بسيار وقت‌گير و پر هزينه است. در اين پژوهش حوضه‌ي آبخيز سنگانه‌ي كلات به‌عنوان يك منطقه‌ي مستعد ابتلا به فرسايش آبكندي انتخاب گرديد. هدف از انجام پژوهش حاضر، توسعه‌ي يك روش يك‌پارچه به‌منظور تهيه‌ي نقشه‌ي فرسايش آبكندي و كشف قابليت تكنيك تجزيه و تحليل جغرافيايي تصاوير با رويكرد شيءگرا (GEOBIA) براي تهيه‌ي نقشه‌ي فرسايش آبكندي مي‌باشد.