رابطه پارامترهاي مدل دو مرحله اي مرتبه اول برازش شده از سينتيك واجذبي فسفر با شكل‪هاي شيميايي آن در خاكهاي مختلف از يك رديف پستي و بلندي-اقليمي

Relationship between fitted two constants equation parameters on phosphorus desorption kinetic data and its chemical forms in various soils along a climotoposequence

مطالعه حاضر تلاش دارد به بررسي رابطه بين داده هاي استخراجي از سينتيك واجذبي و شكل هاي شيميايي فسفر در خاك هاي مختلف از يك رديف پستي بلندي اقليمي بپردازد. بر طبق نتايج بدست آمده، الگوي دوفاري واجذبي فسفر بصورت واجذبي سريع در ابتداي فرايند و واجذبي كند در ادامه رهاسازي در همه نمونه هاي خاك مشاهده شده است. معادله دو مرحله اي مرتبه اول به بهترين نحو ممكن توانست بر داده هاي حاصل از واجذبي فسفر برازش داده شود. آزمايشات عصاره گيري دنباله اي فسفر نشان داد كه بيشترين شكل فسفر به صورت فسفر پيوند شده با كلسيم و فسفر باقيمانده در خاك هاي مي باشد. همچنين نتايج بدست آمده از رابطه بين پارامترهاي مدل دو مرحله اي مرتبه اول با شكل هاي شيميايي فسفر نشان مي دهد Q1 همبستگي مثبت و معني‪داري با شكل تبادلي و محلول، فسفر پيوند شده با اكسيدهاي آهن و آلومينيوم ، و فسفر پيوند شده با كلسيم، Q2 همبستگي مثبت و معني‪داري با فسفر پيوند شده با اكسيدهاي آهن و آلومينيوم ، فسفر پيوند شده با كلسيم، و فسفر باقيمانده، و Q3 همبستگي مثبت و معني داري فقط با فسفر باقيمانده نشان داده است.

This study was conducted to investigate the relationship between extracted data from desorption kinetic and chemical forms of phosphorus (P) in various soils along a climotoposequence. According to the results, biphasic patterns of P desorption is shown in the beginning time followed by a slower desorption. The two first-order reactions model was fitted well desorption kinetic data. Sequential extraction experiment showed that in all of soil samples P is strongly associated with Ca-bound-P and residual-P fractions. The obtained results from relationships between parameters of the two first-order reactions model and chemical forms of P showed that, There was a positive significant between Q1 with Exch, Fe-Al-P, Ca-P forms, Q2 with Fe-Al-P, Ca-P, and Res-P, and Q3 with Res-P.