شناسايي جايگاه¬هاي ژني مقاومت به زنگ¬¬هاي گندم (Sr25/Lr19، Sr26، Sr36 و Sr38/Lr37/Yr17) در برخي از لاين¬هاي اميد بخش گندم با استفاده از نشانگرهاي مولكولي

گندم مهمترين گياه زراعي در سراسر جهان به شمار مي¬آيد. تعدادي از بيماري¬هاي گندم سبب كاهش چشم¬گير محصول و افزايش هزينه¬هاي توليد آن مي¬شوند. بيماري¬هاي قارچي زنگ سياه ¬ Puccinia graminis f. sp. tritici، زنگ قهوه¬ايPuccinia triticina Eriks. و زنگ زرد Puccinia striiformis f. sp. tritici از خسارت¬زاترين و گسترده¬ترين اين بيماري¬ها مي¬باشند. مهمترين روش كنترل زنگ¬ها استفاده از مقاومت ژنتيكي و توليد ارقام مقاوم به زنگ¬ها مي¬باشد. شناسايي منابع مقاومت به زنگ¬ها و تعيين ژن-هاي مقاومت موثر موجود در آن¬ها يكي از ملزومات رسيدن به ارقام مقاوم و ايجاد مقاومت پايدار محسوب مي¬شود. به ¬منظور شناسايي جايگاه¬هاي ژني Sr25/Lr19، Sr26، Sr36 و Sr38/Lr37/Yr17 در 27 لاين اميد بخش گندم مورد مطالعه از نشانگرهاي مولكولي پيوسته با آن¬ها استفاده گرديد. نتايج نشان داد كه جايگاه¬ ژني Sr25/Lr19 در لاين¬هاي SEP58 و N-90-7 و جايگاه ژني Sr38/Lr37/Yr17 در لاين¬هاي N-92-10، N-92-12، M-91-10 و S-91-15 وجود داشتند. ساير جايگاه¬هاي ژني در هيچ كدام از لاين¬هاي مورد بررسي مشاهده نشدند. بر اساس نتايج اين تحقيق اكثر لاين¬هاي اميد بخش گندم مورد بررسي فاقد ژن¬هاي مقاومت مورد مطالعه بودند و حضور اين ژن¬هاي موثر فقط در تعداد معدودي از لاين¬ها تعيين گرديد. بنابراين بايستي با استفاده از لاين¬هاي حاوي ژن¬هاي مقاومت در برنامه¬هاي اصلاح گندم، فراواني حضور اين ژن¬ها در ارقام اصلاح شده افزايش يابد. اطلاعات به دست آمده از اين تحقيق مي¬تواند كمك موثري در هرمي كردن ژن¬هاي مقاومت به زنگ¬ها در زمينه ژنتيكي ارقام و لاين¬هاي گندم در كشور نمايد.