پايداري عملكرد دانه ژنوتيپ­هاي منتخب گندم نان مبتني بر روش­هاي تك متغيره در اقليم گرم و خشك ايران

به منظور تعيين پايداري عملكرد و بررسي اثر متقابل ژنوتيپ و محيط تعداد 30 ژنوتيپ منتخب گندم نان به همراه دو رقم به عنوان شاهد در قالب طرح آلفا لاتيس با 4 تكرار و براي مدت 2 سال زراعي (94-1392) در 6 ايستگاه تحقيقات كشاورزي (اهواز، داراب، دزفول، ايرانشهر، خرم آباد و زابل) مورد مطالعه قرار گرفتند. نتايج مربوط به تجزيه واريانس مركب، وجود تفاوت معني­دار در سطح احتمال 1% بين ژنوتيپ­ها، محيط­ها و اثر متقابل ژنوتيپ و محيط را نشان داد. به دليل معني­دار بودن اثر متقابل، جهت تعيين پايداري ژنوتيپ­ها از پارامترهاي پايداري، واريانس محيطي رومر) 𝑆_i^2 (، ضريب تغييرات محيطي) C.v (، اكووالانس ريك) 𝑊_𝑖^2 (، واريانس پايداري شوكلا ) 𝜎_𝑖^2 ( و واريانس درون مكاني استفاده شد. با توجه به اينكه در روشهاي مختلف، ژنوتيپ هايي كه رتبه نخست را در هر پارامتر به دست آوردند، متفاوت بودند، اما با توجه به تمامي روشها ژنوتيپ هايي وجود داشتند كه در اكثر روشها جزء ژنوتيپ هاي پايدار رتبه بندي شدند. بنابراين با توجه به نتايج به دست آمده، ژنوتيپ هاي 6،14،24 و 22 به عنوان ژنوتيپ هاي پايدار معرفي و توصيه شدند.