بررسي مسائل اقتصادي اجتماعي سيلاب‌هاي شهري رامسر

درحالي‌كه بارش برف و باران در دنيا به‌عنوان يك بحران مطرح نيست، اما در كشور ما گاه با مديريت نادرست، شرايطي غيرعادي و حتي بحراني‌تر از سيل و يخبندان ايجاد مي‌نمايد. وقوع بارندگي و طغيان رودخانه صفارود در موارد متعددي موجب آبگرفتگي شهر رامسر گرديده و خسارات شديدي در ابعاد مختلف به‌صورت محسوس و نامحسوس به بار آورده است. در اين تحقيق، مسائل اقتصادي اجتماعي مربوط به سيلاب و آبگرفتگي شهر رامسر با استفاده از روش مطالعات كتابخانه‌اي و ميداني مورد بررسي قرار گرفته است. براي اين كار، علاوه بر گردآوري آمار و اطلاعات مربوط به مهم‌ترين سيلاب‌هاي حادث شده در اين شهر طي سال‌هاي اخير، پرسشنامه‌اي در قالب 17 سؤال متنوع در ارتباط با پيامدها و اثرات نامطلوب آبگرفتگي شامل مشكلات اجتماعي شهروندان پس از وقوع سيلاب، خسارات وارده و چگونگي مشاركت مردم و مسئولان در كاهش اين خسارات، طراحي و در 90 نقطه مختلف در سطح شهر مورد پرسش شهروندان قرار گرفت. بررسي‌هاي به عمل آمده نشان مي‌دهد، در طول چهار سال اخير (1393 لغايت 1396)، چهار سيلاب ويرانگر و كم‌سابقه در سطح شهر رامسر جاري شده كه طبق برآوردهاي اوليه، مجموعاً بيش از 200 ميليارد ريال خسارات مالي بر جاي گذاشته‌اند. اين سيلاب‌ها علاوه بر ايجاد خسارت و آسيب‌رساني به تأسيسات زيربنايي و زيرساخت‌هاي شهر و به بار آوردن هزينه‌هاي انساني و خدمات شهري قابل توجه، مشكلات اجتماعي عديده‌اي را نيز در پي داشته‌اند. از مهم‌ترين پيامدهاي سيلاب‌هاي شهري رامسر مي‌توان به مسدود شدن راه‌هاي ارتباطي، تعطيلي مدارس و دانشگاه، آبگرفتگي واحدهاي مسكوني و تجاري، قطع برق و تلفن، قطعي و آلودگي آب آشاميدني، خطرات برق‌گرفتگي و غرق‌شدگي، تخريب آسفالت، پل و بناهاي تاريخي، رانش زمين، شكسته شدن درختان، گير افتادن شهروندان، مسافرين و گردشگران و نيز خودروهاي عبوري و نهايتاً يك مورد تلفات جاني اشاره نمود. نتايج مطالعات ميداني نشان مي‌دهد، شهر رامسر همه‌ساله كم‌وبيش با وقوع سيل و آبگرفتگي مواجه بوده و در برخي از سال‌ها، اين رويداد حتي چندين بار اتفاق مي‌افتد. بيشترين خسارات ناشي از سيل، از نوع مالي و شامل آبگيري معابر و تخريب اماكن عمومي و ميزان آن در حد متوسط و رو به زياد گزارش شده است. نظرات غالب شهروندان مؤيد مشاركت مردم در امدادرساني به همنوعان در هنگام وقوع سيل بوده و بالاترين نوع مشاركت مردمي، كمك در جهت كاهش خسارات و ياري‌رساني به مصدومين بوده است. مسدود شدن راه‌هاي ارتباطي و مشكلات تردد و دسترسي به اورژانس و بيمارستان، مهم‌ترين معضلات مردم و امدادرسانان در هنگام وقوع سيلاب بوده و بيشترين نيازمندي شهروندان را تشكيل مي‌دهد. ميزان آلودگي‌هاي ناشي از سيلاب‌هاي شهري رامسر توسط شهروندان، متوسط رو به زياد ارزيابي شده و گل آلودگي آب شرب و بهداشت ناشي از تخريب زيرساخت‌هاي منابع آب، بيشترين نوع آلودگي‌ها پس از جاري شدن سيل گزارش شده است.