نقد ساختارگرايانه اشعار دايره وار منوچهر آتشي (در مجموعه ي آواز خاك)

شعر امروز، با توجه به رهايي از قيد و بند مصراع و بيت، توانسته است با استفاده ي زيركانه از ديگر امكانات و اختيارات شاعر ساختي متفاوت و معماري ديگرگونه تر¬ي از زبان و ادبيات را به نمايش بگذارد. ايده¬ي ساختارگرايان، يكي از نظريه¬هايي است كه با ژرف¬نگري در اين كاربرد¬هاي هنرمندانه پرده از راز اين زيبايي-آفريني¬هاي نظام¬مند مي¬گشايد.اگر با اين رويكرد ساختارگرايانه _كه زيبايي چيزي نيست جز تركيبي از اجزايي كه با نظم و ترتيب كنار هم قرار گرفته اند و هر جزء حد و اندازه ي خود را نگه داشته است- به آثار هنري، و به طور مشخص شعر، بنگريم و نيز روش و ديدگاه آنان را در تفسير متون به كار ببريم مي¬توانيم با نگاهي متفاوت افق¬هاي جديدي را در كشف ساختار¬هاي نو به روي ادبيات فارسي بگشاييم. نگارندگان با بررسي ساختارگرايانه¬ي قطعات دايره وار مجموعه ي «آواز خاك» منوچهر آتشي، يعني آن بخش از اشعار او كه به انحاي مختلف داراي مطلع و مقطعي يكسان يا تاحدي مشابه هستند، سعي نموده اند در دو سطح لفظ و معنا عناصري چون موسيقي دروني و بيروني، بومي گرايي، عاطفه¬ي شعري، تقابل و تضاد، و ساخت روايت¬گونه¬ را مستند به متن معرفي و تبيين كنند. اين عناصر افزون بر ايجاد انسجام طولي در اشعار منتخب، زمينه¬ساز بروز خصوصيتي يكسان در همه¬ي آن¬ها گشته، هويتي واحد و نظمي منطقي و مكرر به اشعار بخشيده¬اند.