شماره ركورد كنفرانس :
3836
عنوان مقاله :
تجلي مضموني و زيباييشناختي داستان پيامبران در حديقة سنايي
پديدآورندگان :
علينژاد مريم alinezhad@iecf.ir استاديار بنياد دانشنامهنگاري ايران
كليدواژه :
تلميح , داستان پيامبران , حديقه الحقيقه , سنايي غزنوي , تصوير بلاغي.
عنوان كنفرانس :
نهمين همايش ملي پژوهش هاي زبان و ادبيات فارسي
چكيده فارسي :
از قرن چهارم و آغاز ورود اسلام به ايران، اشاره به داستانهاي قرآن به ويژه داستانهاي مربوط به سرگذشت پيامبران به ادب فارسي راه يافت و پس از دو قرن فراز و فرود، در قرن ششم هجري و با فراهم شدن شرايط لازم به نقطه اوج خود رسيد. قرن ششم، قرن ظهور سنايي و شعر عرفاني نيز به شمار مي رود. او با ديوان و منظومة «حديقه الحقيقه» و مثنوي «سيرالعباد الي المعاد» به عنوان بنيانگذار و آغازگر شعر عرفاني در زبان فارسي شناخته شده كه اين نوع شعر بعدها توسط شاعراني چون عطار و مولوي به كمال و پختگي رسيد. سنايي به منظور تعليم معاني عرفاني به مخاطبان خود كه اغلب تودة مردم بودند تدابيري براي ساده كردن آن به كار گرفت كه از آن جمله است ساده كردن وزن شعر و رواني زبان، وارد كردن تمثيلها و داستانهاي مردمي و شخصيتهاي كوچه و بازار در شعر و به كارگيري داستانهاي تمثيلي و پندآموز و استفاده از داستان پيامبران. اين مقاله ضمن مروري به اجمال بر پيشينة به كارگيري تلميحات اسلامي در ادب فارسي، ميكوشد اين نوع از تلميحات بهويژه اشاره به داستان پيامبران را در منظومة حديقه سنايي مورد بررسي قرار داده، نشان دهد كه شاعر در اين منظومه، از سرگذشت كدام يك از پيامبران، براي تبيين چه مفاهيمي و با چه هدفي بهره گرفته و اين بهرهگيري در قالب كدام يك از شگردهاي بلاغي نمود يافته است؟