بررسي رد پاي آيين هاي گذر در داستان جوذر ماهي گير و برادرانش

آيين‌هاي گذر (آيين تشرف) گونه‌اي تقريبا همه‌گير از آيين‌ها هستند، كه در بسترهاي مختلفي از فرهنگ بشري جريان پيدا كرده‌اند. در جنبه‌هاي مختلف آيين‌ها گذر، ارتباط گريزناپذيري با متون مقدس و اساطيري مشاهده مي‌شود. با از ميان‌رفتن تدريجي ايمان به اثر بخشي اين آيين‌ها، متون پيوسته به آن‌ها نيز كم كم از شكل سري و سحرانگيز خود خارج مي‌شوند. با اين همه باز هم مي‌توان ردپاي آيين‌هاي گذر را در ادبيات‌ِعاميانه، داستان‌هاي پريوار، متون اساطيري و حماسي و ديگر انواع ادبي مشاهده نمود. هزارويك شب به عنوان يكي از گنجينه‌هاي فرهنگ بشري معدن عظيمي از باورها و سنت‌ها را در دل دارد. در چنين متني كه طي قرون متمادي از فرهنگ‌ها و تمدن‌هاي متفاوت تاثيرپذيرفته ، تا شكل نهايي خود را بيابد، مي‌توان نشانه‌هاي آشكار و پنهان فراواني از آيين‌هاي گذر را شناسايي نمود. داستان جوذر ماهي‌گير و برادرانش از جمله داستان‌هايي است كه به خوبي گونه‌اي داستاني شده از آيين‌هاي گذر را نمايش مي‌دهد. دراين داستان به وضوح مي‌توان، مراحل سه گانه‌ي تشرف را در ميان بافت داستاني روايت مشاهده نمود.