مقايسه كارايي سه مدل هيدرولوژيكي Sacramento،AWBM و IHACRES در يك حوضه واحد (مطالعه موردي: حوضه معرف امامه استان تهران)

(Comparison of the performance of three hydrological models AWBM,Sacramento and IHACRES in a single basin (Case Study: Amameh Watershed

مدل¬هاي هيدرولوژيكي نمايش ساده¬اي از سيستم هيدرولوژي واقعي هستند كه به مطالعه درباره كاركرد حوضه در واكنش به ورودي¬هاي گوناگون و فهم بهتر از فرآيندهاي هيدرولوژيكي كمك مي¬كنند. با توجه به تنوع مدل¬هاي بارش – رواناب در دسترس، انتخاب يك مدل بارش – رواناب مناسب براي حوضه از جهت بهره¬وري برنامه¬ريزي و مديريت منابع آب مهم مي¬باشد. بنابراين انتخاب مدل، نياز به تشخيص قابليت و محدوديت مدل¬هاي هيدرولوژيكي دارد. ازاين‌رو، در اين مطالعه كارايي سه مدل بارش – رواناب AWBM ،Sacramento وIHACRES در شبيه¬سازي رواناب حوضه معرف امامه استان تهران مورد ارزيابي و مقايسه قرار گرفته است. هدف از اين مطالعه، شبيه¬سازي و تعيين رواناب ناشي از بارش و محاسبه جريان روزانه در خروجي حوضه آبريز منتخب است. مدل¬هاي AWBM و Sacramento در نرم‌افزار RRL موجود بوده و براي بدست آوردن روابط بارش – رواناب حوضه انتخاب شده¬اند. آماده¬سازي داده¬ها در محيط نرم¬افزار سامانه اطلاعات جغرافيايي (GIS 10.4.1) انجام شده است. در اين مطالعه با داده¬هايي نظير بارش روزانه، تبخير روزانه، دما روزانه و جريان مشاهداتي روزانه، رواناب روزانه خروجي از حوضه مورد شبيه¬سازي قرار گرفته است. ازجمله معيارهاي ارزيابي در اين مطالعه، ضريب نش-ساتكليف (NSE)، ضريب تعيين (R2) و يك معيار خطا (جذر ميانگين مربعات خطا ) مي¬باشد. نتايج اين تحقيق گوياي نتايج قابل قبول و مطلوب هر سه مدل هيدرولوژيكي در حوضه منتخب است، همچنين كارايي بهتر مدل هيدرولوژيكي IHACRES با توجه به معيارهاي ارزيابي و توابع هدف در هر دو دوره واسنجي و صحت¬سنجي نسبت به دو مدل ديگر را نشان مي¬دهد.