بررسي اثر عصاره دو گونه آويشن كرماني و آويشن باغي در كنترل بيدكلم

بيد-كلم Plutella xylostella (Lep: plutellidae) آفت مخرب و كليدي گياهان خانواده چليپائيان در بسياري از نقاط جهان وايران مي باشد. به دليل مصرف بي رويه سموم حشره كش، مقاومت هاي شديدي نسبت به انواع سموم روي اين آفت گزارش شده است لذا با توجه به باقيمانده سموم و اثرات سوء بر دشمنان طبيعي بايد به فكر روش هاي كنترلي جايگزين بود. استفاده از عصاره گياهان دارويي به دليل عوارض جانبي كمتر و عدم آلودگي محيط زيست مي‌تواند به عنوان جايگزين مناسب براي حشره‌كش‌هاي شيميايي مطرح شود. در اين پژوهش، اثر حشره كشي عصاره گونه بومي آويشن كرماني (Thymus carmanicus) در مقايسه با آويشن باغي (Thymus vulgaris) روي اين آفت بررسي شد. درصد مرگ و مير لاروها پس از 48 ساعت ثبت و داده‌ها توسط رگرسيون لجستيك در محيط R.2.10.0 تجزيه گرديد. نتايج نشان‌داد كه از نظر سميت روي لاروهاي بيدكلم، تفاوت معني‌داري بين عصاره‌هاي آزمون‌شده وجود دارد. به‌طوري‌كه، دوز مياني كشنده براي آويشن كرماني و باغي به‌ ترتيب 1410و 6601 ميلي‌گرم بر ليتر بدست آمد. به‌علاوه، دوز كشندگي 90 درصد براي آويشن كرماني و باغي، 21221 و 47374 ميلي‌گرم بر ليتر بود. بر اساس دوز مياني كشنده (مقايسه توسط آزمون نسبت‌)، از نظر سميت روي بيد كلم عصاره ي آويشن‌‌ بومي كرماني تفاوت معني‌داري با آويشن باغي نشان داد. به‌ طوري‌كه سميت عصاره ي كرماني، روي لاروهاي بيدكلم 7/ 4، برابر عصاره آويشن باغي بود. اين نتايج نشان مي‌دهد كه عصاره‌ ي اين آويشن‌‌ بومي عملكرد بسيار خوبي در كنترل بيد كلم دارد و مي‌توان از آنها در مديريت اكولوژيك اين آفت استفاده كرد.