توجه به مشتري مداري در زنجيره ارزش فرش دستباف توليد شده توسط زنان روستايي

برخي از مسايل مهم چند دهه اخير صنعت فرش دستباف به توليد و عرضه آن به بازار داخلي و بين¬المللي، عدم توجه كافي به نياز مشتريان، شكاف و فاصله بسيار طولاني بين توليدكننده و مصرف¬كنندگان نهايي مربوط شده است. اين مسائل و مشكلات ضرورت شناخت زنجيره ارزش فرش دستباف را فراهم آورده است. زنجيره ارزش يعني افزايش ارزش محصول در مراحل مختلف انتقال، بسته بندي صحيح و رسيدن به دست مشتري است. در رويكرد زنجيره ارزش توجه اصلي از توليدكننده به مصرف¬كننده و مشتري معطوف مي¬شود. هدف اين مقاله، بررسي اهميت توجه به نياز و سليقه مشتري و مسائل و مشكلات موجود در اين زمينه در چارچوب زنجيره ارزش مي باشد. با استفاده از مطالعه موردي، داده ها با كمك مصاحبه¬هاي نيمه ساختارمند و ساختارمند، مشاهده مشاركتي در دوره¬هاي آموزش فرش و مطالعه اسنادي گردآوري شدند. نتايج نشان داد كه بافنده روستايي به دلايل مختلفي كه مهمترين آنها عبارتند از: ضعف¬ اطلاعاتي در مورد نياز بازار و سليقه مشتري، داشتن سواد پايين، بالا بودن قيمت نهاده¬هاي مرغوب و بازارپسند و نداشتن سرمايه مالي كافي و عدم دسترسي به منابع مالي مناسب، و دلايل ديگري از قبيل توانايي جسمي ناكافي، اعتماد بيش از حد به واسطه¬هاي محلي، پايين بودن اعتمادبنفس و ناتواني در صحبت¬كردن و گرفتن دستمزد واقعي خود، ناتواني در فروش فرش توليدي نمي¬تواند به صورت مستقيم و بدون واسطه محصول بازارپسند توليد نمايد و براي توليد محصول بازارپسند به ناچار به واسطه¬ها متكي شده كه در اين صورت سود اصلي توليد عايد واسطه¬ها مي¬گردد و در صورتي كه بافنده به صورت مستقيم و بدون حضور واسطه فرش توليد كند، ممكن است محصولات مورد پسند مصرف كنندگان را توليد نكنند و اين محصولات يا به فروش نرسند و يا با قيمت ¬بسيار پاييني خريداري شوند.