تحليل معنا-ساختاري حكايتي از كتاب جوامع الحكايات و لوامع الرّوايات عوفي بر مبناي نظريۀ گريماس

روايت شناسي رويكردي نوين در مطالعۀ ادبيات داستاني است كه در پي يافتن دستور زبان داستان و كشف نظام حاكم بر انواع روايت و ساختار آن هاست. آ. ژ. گريماس، يكي از برجسته ترين نظريه پردازان روايت و معناشناسي ساختارگراست كه درنظام روايي خود، با تقليل كاركردهاي پراپ به سه جفت تقابلي و بررسي نشانه شناختي بن ماي هاي روايت در مربع معنايي و در پي آن تحليل زنجيرۀ ساختار روايت، به اين شاخه از پژوهش هاي ادبي وسعت و عمق بخشيده است. پژوهش حاضر با روش تحليلي- توصيفي، به بررسي ساختار روايي حكايتي از جوامع الحكايات و لوامع الرّوايات عوفي بر مبناي نظريّۀ گريماس مي پردازد. نتايج اين پژوهش نشان مي دهد الگوي كنشي گريماس كه شامل كنشگر، هدف، فرستنده، گيرنده، بازدارنده و ياري دهنده هستند با كنشگرهاي حكايت جوامع الحكايات قابل تطبيق است. در اين حكايت كنشگر، نقشِ اصلي را دارد و ساير عوامل با توجّه به رابطه اي كه با كنشگر اصلي دارند، روند داستان را پيش مي برند. هم چنين بررسي حكايت منتخب بر مبناي مربع معنا-شناسي، الگو ي پيرنگ و زنجيره هاي ساختار روايي موجود در حكايت و سير شكل گيري معنا در آن ، مطابقت اين حكايت را با الگوي كنشي گريماس تأييد مي كند.