فيروزه در ادبيات عاميانه ايران

تاكنون در زمينه بررسي عقايد عاميانه مردم ايران پژوهش هاي ميداني زيادي، بين اقوام مختلف و شهرهاي گوناگون ايران انجام گرفته و نتايج اين تحقيقات در آثار و كتاب هايي كه در اين زمينه منتشر شده، گردآوري گرديده است. بر اساس اين آثار مي توان نتيجه گرفت، فيروزه از معدود سنگ هاي زينتي است كه در زندگي و عقايد و آثار مردم عامي ايران، نقش بسيار پر رنگي دارد و شايد بيش از هر سنگ ديگري وارد زندگي مردم شده باشد. اين امر علل مختلفي دارد كه يكي از آن، شرايط اقليمي ايران و وجود معادن فيروزه ناب در آن و از جمله شهر نيشابور است. ديگري رنگ خاص اين سنگ است كه احساسات متفاوتي را در مردم برمي انگيزد و علت سوم شرايط فرهنگي و نوع اساطير و آداب و رسوم مردم ايران است كه باعث شده صفات و ويژگي هاي گوناگوني به اين سنگ نسبت دهند؛ از جمله دفع چشم زخم، كسب خوشبختي، بركت بخشيدن به زندگي، رفع نازايي، فال نيك و فرّخي و روشني بخشيدن به چشم. در مرحله بعد اعتقاد به اين كاركردها باعث شده ايرانيان از اين سنگ براي ساختن اشياء گوناگون استفاده كنند از جمله، برخي اشياء خاص دربار شاه مانند تاج و تخت و كمر و... كه معتقد بودند براي شاه پيروزي و خوش يمني به همراه مي آورد.