مروري بر متالوتيونين به عنوان بيوماركر فلزات سنگين در آبزيان

فلزات سنگين از جمله آلاينده هاي پايدار و بادوام محيط زيست به شمار مي روند، چرا كه مانند ساير آلاينده هاي آلي از طريق واكنش هي شيميايي يا فرايندهاي زيستي در طبيعت تجزيه نمي شوند. برخي اين فلزات در مقادير كم به طور طبيعي براي بدن و محيط، لازم و ضروري مي باشند ولي در غلظت هاي بالاتر، كه توسط فعاليتهاي انساني به محيط وارد مي گردد مي تواند خطرات زيست محيطي فراواني را به بار آورند. در سالهاي اخير پايش كمي اكوسيستم هاي آبي از سنجش مقدار آلاينده در آب، رسوب و بافت ماهي به سنجش هاي كيفي اثرات آلاينده ها بر آبزيان و بررسي وضعيت سلامت آبزيان و نهايتا اكوسيستم-هاي آبي سوق پيدا كرده است. استفاده از انواع مختلفي از بيوماركرها جهت تشخيص تاثيرات منفي آلاينده ها بر موجودات آبزي امروزه كاربرد وسيعي پيدا كرده است. متالوتيونين ها از جمله بيوانديكتورهاي مهم در تعيين خسارت ناشي از فلزات سنگين در آبزيان هستند. متالوتيونين پروتئيني با وزن مولكولي كم در حدود 6 تا 8 هزار دالتون، سرشار از اسيد آمينه سيستئين (30-20 درصد)، غير آنزيمي و متصل شونده به فلزات سنگين است. اين پروتئين در پاسخ به آلودگي فلزات سنگين مانند جيوه، كادميوم، مس و روي در بدن مهره داران و بي مهرگان سنتز مي شود. اين پروتئين به دليل ظرفيت بالاي تركيب، با اتم-هاي فلزي متصل شده و تشكيل خوشه هاي تيولات داده و به عنوان مقصد نهايي برخي يون هاي فلزي شناخته مي شود.