تأثير آموزش بردار به روش نقشه مفهومي بر مهارت هاي تفكر انتقادي دانش آموزان پايه چهارم مقطع متوسطه شهر تهران، 1397-1396

پيش زمينه و هدف: انسان از منطق و استدلال براي پرداختن به پرسشها و فرضيات خود استفاده مي كند و شناسايي متغيرهاي مرتبط با تفكر انتقادي يكي از موضوعات مهم در آموزش بوده و امروزه حالت جدي تري به خود گرفته است. روش ها ي متداول آموزشي ازجمله سخنراني سبب گسترش سبك انفعالي مي شود كه مطابق آن تفكر انتقادي به معناي واقعي ناديده گرفته مي شود. اين مطالعه به منظور بررسي تأثير آموزش به روش نقشه مفهومي بر مهارت هاي تفكر انتقادي دانش آموزان دختر پايه پايه چهارم مقطع متوسطه شهر تهران انجام شد. مواد و روش ها: در يك مطالعه نيمه تجربي با طرح دو گروهي قبل- بعد آموزش، ٤٠ نفر از دانش آموزان دختر پايه چهارم مقطع متوسطه شهر تهران با روش نمونه گيري هدفمند انتخاب وبه روش تصادفي به دو گروه مداخله و كنترل تخصيص داده شدند. دانش آموزان گروه مداخله به مدت شش جلسه دوساعته و گروه كنترل پنج جلسه دوساعته به ترتيب تحت آموزش با روش نقشه مفهومي و روش مرسوم و سنتي قرار گرفتند. تفكر انتقادي با استفاده از پرسشنامه مهارت هاي تفكر انتقادي كاليفرني )فرمب) قبل و بعد از مداخله در دو گروه بررسي شد. تجزيه وتحليل داده ها با استفاده از نرم افزار ١٩ SPSS صورت گرفت. آمار توصيفي و نيز آزمون هاي آماري تي زوج و مستقل به كار گرفته شد. يافته ها: نتايج نشان داد كه استفاده از آموزش به روش نقشه مفهومي، سبب افزايش معنادار ميانگين نمرات پس آزمون در گروه مداخله نسبت به پيش آزمون شده است(001/0 P=). ميانگين نمرات تمامي ابعاد تفكر انتقادي در گروه مداخله به جز حيطه هاي ارزشيابي و استدلال استقرايي نسبت به گروه كنترل پس از استفاده از نقشه مفهومي به طور معناداري افزايش يافته بود و اين در حالي است كه گروه كنترل فقط در دو حيطه ارزشيابي(004/0 P=)و استدلال استقرايي(003/0 P=)توانست معناداري آماري را به خود اختصاص دهد. نتيجه گيري: بكار گيري روش هاي آموزشي فعال ازجمله روش نقشه مفهومي مي تواند باعث ارتقاي مهارت هاي تفكر انتقادي به عنوان يك اصل اساسي،در دانش آموزان گردد.