عدالت توزيعي در عرصه سياست: رويكردي ديني

عدالت توزيعي به توزيع و تقسيم خيرهاي اجتماعي در ميان تابعان و اعضاء يك اجتماع سياسي معطوف است. بحث عدالت سياسي را مي توان از منظر توزيع اموري كه در يك اجتماع سياسي به عنوان امور ارزشمند در عرصه سياست قلمداد مي شوند بررسي كرد. مواردي از قبيل عضويت در اجتماع سياسي، قدرت و مناصب سياسي، مشاركت سياسي، آزادي و امنيت را مي توان از جمله خيرهاي سياسي در نظر گرفت كه نيازمند توزيع با موازين مفروض و مورد نظر در ميان همه يا بخشي از اعضاء اجتماع سياسي هستند. با چنين رويكردي به موضوع عدالت سياسي، بسياري از متون ديني را مي تواند به عنوان متوني مربوط و معطوف به عدالت توزيعي در نظر گرفت. در موضوع توزيع قدرت سياسي، در انديشه اسلامي، تحقق هدايت الهي يكي از وظايف قدرت سياسي است، لذا علم (به فرامين الهي) از جمله مهمترين معيارهاي توزيع قدرت سياسي است. در بحث توزيع حق آزادي به عنوان يكي از مهمترين حقوق سياسي، در آموزه‌هاي اسلامي، در اغلب موارد از جنبه وظيفه و تكليف به حق نگريسته مي‌شود، نه از جنبه فردمحورانه ليبرالي يا ادعايي كه فرد مي‌تواند عليه ديگران مطرح كند و لذا بنيادي براي پيوندهاي اجتماعي است. تامل در نحوة بكارگيري مفهوم حق متون ديني نشان مي دهد كه بعد ايجابي حق است كه كاملاً برجسته و مورد تاكيد است. همچنين حق در مرتبة انساني مطرح مي‌شود نه حق انسان به ما هو انسان. لذا همة موجودات داراي حق هستند. اما چون هر موجودي در مرتبة خاصي از وجود قرار دارد،‌ از حقوق مختلفي نيز برخوردار است. در بحث توزيع امنيت به عنوان يكي از مهمترين خيرهاي اجتماعي است كه مي‌توان آن را يكي از اهداف اصلي تشكيل اجتماعات انساني نيز دانست رويكرد اسلامي، برابرگرايانه است به اين معنا كه امنيت بايد به صورت برابر براي همه اعضاي جامعه كه در پناه حكومت اسلامي هستند، تضمين و محافظت شود.