شماره ركورد كنفرانس :
4099
عنوان مقاله :
بازنمود حس‌آميزي در زبان فارسي
عنوان به زبان ديگر :
The Linguistic Representation of Synesthesia in Persian
پديدآورندگان :
افراشي آزيتا a.afrashi.ling@gmail.com دانشيار زبان‌شناسي، پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي
كليدواژه :
معناشناسي شناختي , حس‌آميزي , استعاره مفهومي , انتقال حواس , رويكرد پيكره‌اي .
عنوان كنفرانس :
نخستين همايش ملي معناشناسي شناختي
چكيده فارسي :
مقاله ي حاضر براي نخستين بار حس آميزي را در زبان فارسي معرفي مي‌كند. حس‌آميزي پديده اي ادراكي است كه بر اساس آن تحريك يكي از حواس موجب تحريك يك يا چند حس ديگر مي‌شود. اين پديده ي ادراكي در همه ي زبان‌ها ردي از خود به‌جا مي‌گذارد. به ويژه، در ادبيات و ساير انواع هنر بازنمودهاي آن را مي‌توان يافت. بازنمودهاي حس آميزي در قالب تركيب‌هاي وصفي و استعاره‌هاي مفهومي در زبان قابل مطالعه است. اولمان(1964) براي نخستين بار سلسله مراتبي براي انتقال حواس در حس‌آميزي زباني معرفي كرد كه بر مبناي حواس پايه و تمايزگذارنده قرار داشت. در اين سلسله مراتب، يكسو حس لامسه و سوي ديگر حس بينايي قرار دارد. نگارنده ي مقاله ي حاضر انديشه ي اولمان را به عنوان چهارچوب نظري انتخاب و پرسش هاي زير را مطرح كرد: الف) آيا سلسله مراتب انتقال حواس در استعاره‌هاي حس‌آميخته ي زبان فارسي صادق است؟ ؛ ب) پربسامد ترين حوزه ي مقصد و پربسامدترين حوزه ي مبدأ در استعاره‌هاي حس آميخته ي زبان فارسي به كدام حواس تعلق دارند؟
براي پاسخ گفتن به اين پرسش‌ها پايگاه داده‌هاي زبان فارسي با كليدواژه‌هاي مربوط به حوزه ي پنج حس جستجو شد. به لحاظ سلسله مراتب انتقال حواس، زبان فارسي ، جز يك مورد، از الگوي اولمان تبعيت مي‌كند. در زبان فارسي، حسي كه با بالاترين بسامد در جايگاه حوزه ي مقصد درنگاشت‌هاي استعاري واقع مي‌شود حس شنوايي و حسي كه، با بالاترين بسامد، در جايگاه حوزه ي مبدأ نگاشت‌هاي استعاري قرار مي‌گيرد حس لامسه است.
