شماره ركورد كنفرانس :
4099
عنوان مقاله :
كَشتيگر ،پيروزگر، نشانگر: تحليلي مفهومي - درزماني از مشتقات پسوندِ «ـگر» در زبان فارسي
پديدآورندگان :
كوشكي فاطمه fatemeh.koushki2020@gmail.com دانشجوي دكتري زبانشناسي همگاني، پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي
كليدواژه :
پسوند –گر , زبان شناسي شناختي , مدل مفهومي گذرايي , استعارۀ مفهومي , مجاز
عنوان كنفرانس :
نخستين همايش ملي معناشناسي شناختي
چكيده فارسي :
تكواژ، مقولات و ساختهاي دستوري همگي صورتي از واحدهاي نمادين دارند. بنابراين، ميتوان گفت مشتقات پسوند «–گر» نيز مقولهاي چندمعنا با يك ساخت دروني نظاممند هستند. طبق فرضيه ي اين جستار، نظام مفهومي اين پسوند در زبان فارسي در برشهاي زماني مختلف متفاوت است؛ از اين رو، در بررسي حاضر، با الگوبرداري از مدل مفهومي آرماني ليكاف و جانسون، از مدل مفهومي گذرايي جهت تحليل پسوند –گر استفاده شده است. پس از تجزيه و تحليل بيش از300 مشتق دارايِ پسوند –گر-كه ازفرهنگ سخن،پايگاه دادههاي زبان فارسي، تارنماي واژه ياب(شامل: فرهنگهاي لغت دهخدا، عميد، معين)و تارنماي فرهنگ واژگان فارسي به فارسي جمعآوري گرديده و نظام مفهومي اين پسوند ارائه شده است؛ اين نظام مفهوميداراي يك معناي مركزي است و معاني حاشيهاي آن از طريق سازوكارهاي مفهومي مجاز يا استعاره با معناي مركزي مرتبط شدهاند. مطابق نتايج به دست آمده، پسوند –گر از لحاظ ارجاع متنوع است و به انسان، غيرانسان و رويداد ارجاع داده ميشود.