تأثير برخي عوامل اقليمي بر حضور بچه ماهيان در آب‌هاي شمال غربي خليج فارس

: اين مطالعه جهت بررسي ارتباط برخي عوامل اقليمي بر روند تغييرات حضور بچه ماهيان در طول سال به‌منظور اعمال روش‌هاي بهينه مديريت و امكان حفظ ذخاير ارزشمند آن‌ها و همچنين امكان استفاده از نتايج در بهره‌برداري مطلوب از ماهيان بالغ اقتصادي منطقه است. اين بررسي كه در منطقه شمال غربي خليج فارس در آب‌هاي ساحلي خوزستان در شرق و غرب كانال خور موسي در سال 1396 توسط نمونه‌برداري با تور ترال ميگو انجام شد و 54 خانواده از ماهيان شامل 83 گونه شناسايي شدند. ازنظر شرايط آبنگاري از ويژگي‌هاي منطقه غربي ورود حجم عظيم آب از اروند رود، پرآب‌ترين رود منطقه و همچنين بهمنشير است كه به همراه آب ورودي ميزان زيادي مواد مغذي را به همراه خود وارد دريا مي‌نمايد و مناطق مصبي را در دهانه به وجود مي‌آورند. در اين مطالعه تعداد گونه، گونه‌هاي غالب و ميزان هم‌پوشاني مطالعات مختلف در منطقه و همچنين ارتباط آن‌ها با برخي عوامل اقليمي ازجمله دبي رودخانه و عوامل كيفي آب مقايسه شده‌اند. مطالعه حاضر نشان مي‌دهد كه تنوع نسبتاً بالايي از ماهيان در منطقه به‌ويژه در مرحله جواني وجود دارد كه دوره حساس جواني خود را در آب‌هاي ساحلي خوزستان مي‌گذرانند. منابع ديگر از تركيب صيد ترال، 31 گونه ماهي كه متعلق به 29 خانواده را در خوريات ماهشهر شناسايي كرده اند كه 26 گونه ماهي شناسايي شده در منابع با نتايج مطالعه حاضر مشابه بودند. از عوامل اثرگذار روي تغيير در پراكنش زماني ماهيان، مهاجرت‌هاي فصلي (مانند مهاجرت ماهيان دريايي به مناطق لب‌شور) همچنين چرخة زادآوري و تغييرات در دما و شوري و نيز كاهش فشار شكارچيان است. با بررسي ساختار جوامع و پويايي لارو ماهيان و ماهيان جوان افزايش گونه‌ها در تابستان و بهار بيانگر اين مطلب است كه خوريات، منطقه نوزادگاهي و تغذيه‌اي اين گونه‌ها در فصول پر توليد است. پراكنش غير تصادفي گونه‌ها مي‌تواند مربوط به عوامل زيستي مانند اثرات متقابل گونه‌ها يا ديگر عوامل مانند شباهت‌ها و يا تفاوت‌ها در توانايي پراكنش يا نيازمندي‌هاي محيطي گونه باشد. يكي از مهم‌ترين رودخانه‌هايي كه به سواحل غربي استان وارد مي‌شود، بهمنشير است. بررسي دبي اين منبع آبي نشان مي‌دهد كه از سال 1368 تا 1395 روند كاهشي شديد داشته و همين موضوع كاهش تنوع در سواحل غربي استان را سبب شده است. همچنين كاهش صيد در آب‌هاي منطقه و كشورهاي همجوار، كويت و عراق مشاهده شده است. نخستين گام‌ در مديريت ذخاير مي‌تواند نگهداري سلامت محيط‌زيست دريايي، برنامه‌ريزي‌هاي منظم جهت پايش تأثيرات عوامل اقليمي بر اين ذخاير ارزشمند، كاهش تلاش صيد، اجراي سخت‌گيرانة فصول ممنوعيت صيد و ايجاد مناطق صيد ممنوع باشد. براي تخمين و پيش‌بيني ميزان ذخاير آينده آبزيان در منطقه، چند سال مطالعه پياپي با نمونه‌برداري استاندارد از همه عوامل اقليمي تأثيرگذار، ضروري است.