تحليلي بر مسكن خوديار حمايتي؛ ظرفيتها و محدوديتهاي آن در تامين سرپناه براي گروههاي كم درآمد شهري

در اين تحقيق سعي بر اين است كه شكل خودساخت و خوديار مسكن از نظر قابليت پاسخ به نياز سرپناه كم درآمدهاي شهري جهان سوم مورد بررسي و تحليل قرار گيرد. رويكرد كلي تحقيق، توصيفي-تحليلي است و شيوه گرد آوري داده ها كتابخانه اي(استفاده از تحقيقات و پژوهشهاي انجام گرفته) مي باشد. با مروري در ادبيات موجود چنين استنباط مي شود كه مسكن خوديار بيشترين سهم را در تامين مسكن فقرا داشته است.هر چند برخي نگاههاي غلط در دهه هاي گذشته باعث شده است كه اين نوع مسكن و سكونتگاه با بي مهري تخريب و با آن مقابله شود اما به مرور زمان صاحب نظراني در حمايت از پتانسيلهاي اين نوع مسكن كوشيده اند كه نمونه آن مكتب خودياري است كه معتقد به حمايت از مسكن خودساخت از طريق پروژه هاي زمين-خدمات، بهبود زاغه ها و رسميت بخشي بوده است.در مقابل اين رويكرد حمايتي، موافقان و مخالفاني وجود دارد. با اين حال مقاله حاضر با تحليل اين انتقادها عقيده دارد كه هر چند خود مسكن خوديار ذاتا نواقصي دارد اما اكثر انتقادها كه صحيح و به حق نيز است بيشتر متوجه شكل ناقص و نادرست حمايت و هدايت فرايند خودياري است كه در نهايت با اتخاذ رويكردهاي حمايتي همه جانبه تر و كامل تر مي توان شاهد مزاياي بيشتر مسكن خوديار بود.با اين حال نبايد تصور كرد كه اين نوع مسكن بهترين و يگانه راه تامين سرپناه فقراست بلكه آن را بايد تسكين دهنده موقتي براي دردهاي كنوني رشد شتابان شهري جهان سوم دانست و مطمئنا بايد گزينه هاي اصولي مسكن تقويت شود و به مرور زمان، ساختارهاي ايجاد كننده رشد شتابان شهري و به دنبال آن معضل تقاضاي فزاينده مسكن نيز حل شود، چرا كه در صورت عدم اصلاح ساختارها، هر نوع شيوه توليد مسكن ناتوان خواهد ماند.