نقش حضور قدرت هاي منطقه اي و فرامنطقه اي بر ايجاد تنش در روابط ايران و جمهوري آذربايجان

كشورهاي مختلف با توجه به سطح قدرت ملي خود، همواره در صدد توسعه دامنه نفوذ و اثر گذاري خود در ماوراء مرزهاي خود و بويژه در مناطق و كشورهاي بااهميت جهان هستند.كشور جمهوري آذربايجان واقع در منطقه قفقاز جنوبي، بدلايلي مانند قرار گيري در همسايگي روسيه و ايران، داشتن ذخاير بزرگ نفت، قرار گيري در حاشيه خزر و ... مورد توجه فراوان قدرت هاي منطقه اي و فرامنطقه اي از جمله ايالات متحده آمريكا، اتحاديه اروپا، ناتو، تركيه، اسرائيل و عربستان سعودي قرار گرفته است.مقاله حاضر در پي يافتن مهمترين اهداف حضور اين بازيگران سياسي در آذربايجان و همچنين تبعات آن بر منافع ملي ايران است.به نظر مي رسد وجود ذخاير نفتي، موقعيت جغرافيايي آذربايجان در همسايگي روسيه و ايران و درياي خزر بعنوان بخشي از منبع تامين انرژي جهان آينده، استفاده از پيوستگي هاي قومي و زباني، تلاش براي گسترش حضور اقتصادي و نظامي، تلاش براي كاهش نفوذ رقباي منطقه اي و فرامنطقه اي، تلاش براي گسترش دموكراسي و رعايت حقوق بشر، تبليغات و نفوذ فرهنگي، از مهمترين اين اهداف مي باشد.چنين تلاشي براي گسترش حضور همه جانبه درجمهوري آذربايجان، بدون شك براي منافع ملي ايران كه 765 كيلومتر مرز مشترك با اين كشور دارد خالي از تبعات مختلف در عرصه هاي گوناگون سياسي-امنيتي، اقتصادي و فرهنگي نخواهد بود.