قدرت هاي فرامنطقه اي و شكل گيري و تشديد بحران ها در جهان اسلام (نمونه موردي: حوزه خليج فارس)

هندسه قدرت در جهان به صورت هاي مختلف نشان دهنده عدم تعادل است. به نوعي كه قدرت ها در اين هندسه به بازيگران محلي، منطقه اي، فرامنطقه تقسيم مي شوند. هر يك از اين قدرتها متناسب با جايگاه خود نقش آفريني هاي متفاوتي دارا مي باشند و متناسب با اين نقش آفريني ها منافع ملي خود را پيگيري مي كنند. در اين بين، حضور و نقش آفريني قدرت هاي فرامنطقه اي در فضاهاي جغرافيايي با توجه به تداخل منافع، زياده خواهي ها و غيره به صورت هايي زمينه شكل گيري و تشديد بحران را به ويژه در مناطقي با اهميت ژئوپليتيكي و ژئواكونوميكي بالا نظير خليج فارس سبب مي شود. خليج فارس با توجه به منابع عظيم نفت و گاز يكي از كانون هاي توجه بازيگران و قدرت هاي منطقه اي و فرامنطقه اي مي باشد. به گونه اي كه خليج فارس در طول چند دهه گذشته مهمترين منطقه جهان بوده و در قرن جديد نيز همچنان در كانون توجهات قدرت-هاي منطقه اي و فرامنطقه اي قرار دارد. اين حضور و نقش آفريني قدرت هاي منطقه اي مبتني بر منافع ملي خود به صورت هاي مختلف زمينه ايجاد چالش و بحران را در منطقه خليج فارس فراهم آورده است. مقاله حاضر در پي جواب اين سوال است كه، قدرتهاي فرامنطقه اي از چه زماني و با چه روش هاي در جهان اسلام دخالت داشته اند؟ چگونه منجر به تشديد بحران در كشورهاي مسلمان به خصوص حوزه خليج فارس مي شوند؟ با بررسي تاريخي مداخله قدرتها فرامنطقه اي در كشورهاي حوزه خليج فارس به عنوان كشورهاي مهم جهان اسلام به اين سوالات پاسخ مي دهد. بر اين مبنا، با روش توصيفي- تحليلي و با تكيه بر منابع كتابخانه اي در پي تبيين جايگاه قدرت هاي فرامنطقه اي در شكل گيري و تشديد بحران ها در منطقه خليج فارس مي باشد. نتيجه حاصل از اين مقاله اين است كه، مداخله قدرت هاي فرامنطقه اي در جهان اسلام پيشينه ي تاريخي دارد. درصورت متحد شدن و هم قدم شدن جهان اسلام بايكديگر به خصوص كشورهاي حوزه خليج فارس مانع از به وجود امدن بحران ها در اين منطقه مي شوند.