تغيير نوع و اندازه منافذ خاك طي تغيير كاربري اراضي جنگلي در استان كهگيلويه و بوير احمد

Land Use change Impacts on types and Size of soil Pores Using Micromorphology Technique in Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad Province

تخريب خاك كه به دنبال تغيير كاربري زمين و پوشش گياهي آن رخ ميدهد، مشكل زيست محيطي گستردهاي استت كه ميتواند سبب تغيير ساختمان و به تبع آن منافذ خاك شود. در اين پژوهش به بررسي اثرات تغيير كاربري اراضتي روي نوع و اندازه منافذ خاك در مقياس ميكروسكوپي با استفاده از تكنيك ميكرومرفولوژي در زير در اراضي تپه ماهوري منطقه ياسوج انجام گرفته است. از هر كاربري )جنگل طبيعي، جنگل تخريب شده و زراعت ديم( 51 نقطه به صتورت تاتادفي از شيبهاي متفاوت از عمق 1 51 سانتيمتري نمونه دست نخورده جهت انجام آزمايشات ميكرومورفولوژي برداشتت گرديتد. - پس از آمادهشدن مقاطع نازك با رزين پلي استر و توصيف ميكرومرفولوژي آنها بته كمتك ميكروستكو پلاريتاان انجتام گرفت و درصد منافذ با اندازههاي متفاوت با استفاده از نرمافاار Image Tool 3.00 محاسبه شتد . منافتذ ختاك موجتود در كاربري جنگل طبيعي و جنگل تخريبشده از نوع كانال، حجرهاي و درصد كمي واگ بتود امتا در كتاربري هتايي كته تحتت كشت و كار و عمليات خاكورزي قرار گرفته بودند، درصد و نوع منافذ تغيير كرده و به طور عمده، منافذ از نوع واگ، كانال، صفحهاي و كمي حجرهاي موجود بود. در كاربري ديم اندازه غالب منافذ خاك در محتدو ده كتم تتر از 617 ميكترون مربتع )منافذ ريا( بودند، در حالي كه در جنگل طبيعي تنوع منافذ خاك از نظر اندازه و مساحت منافذ بارگتر از 1151 ميكترون مربع )منافذ درشت( بود كه وجود چنين منافذي ميتواند باعث گسترش و توزيع بهتر ريشهها و جذب آب و عناصر غتذايي بيشتر در جنگل طبيعي گردد. در اراضي جنگل تخريبشده، عمده منافذ از نوع متوسط ) 617 1151 ميكرون مربع( بودند.

Soil degradation induced by land use changes is an environmental concern that causes significant effects on soil quality indicators such as soil structure and soil porosity. This study was conducted to investigate the effects of land use change on pore attributes characteristics using micromorphology technique and image analysis in Yasuj hilly region. 15 sampling points on three land uses (natural forest (NF), disturbed forest (DF) and Dry land farm (DF)) were selected. In each sampling point, soil samples were taken from a depth of 0-10 cm for undisturbed samples were also collected using Kubiena sampler for micromorphological studies. Undisturbed soils were impregnated by polyester resin and prepared for micromorphological studies. Thin sections were described according to standard methods by a polarized microscope and four digital images for each section were taken and imported to Image Tools 3.00 software for image processing. Based upon the image processing, various pores characteristics including relative abundance of micropores, mesopores and macropores, total porosity as well as shape of pores were measured and calculated for all samples. The most common types of pores in natural forest were channel and elongated pores. However, angular blocky microstructure, vughs and planar voids in cultivated soils were generated by destruction of aggregates after soil cultivation and machinery practices. Most of the pores in cultivated soils were micropores with less than 706 μm2 area, while in the forest soils the macropores (4415 μm2 area) were dominant. In disturbed forest lands, most of the pore types were mesopores (706-4415 μm2 area). Overall, the results of this study confirmed that micromorphology technique combined with image analysis could provide valuable quantitative information to trace evaluate land use change impacts on soil structure.