اثر سميت نانوذرات اكسيد روي و يون روي بر آسيب شناسي بافت خرچنگ دراز آب شيرين

براساس گزارشات منابع مختلف ميزان توليد سالانه نانوذرات اكسيد روي بين 555 تا 33455 تن تخمين زده اند و اين ماده سومين نانوذره اكسيد فلزي بوده كه بالاترين ميزان مصرف در بخشهاي مختلف را دارا ميباشد. همچنين اين نانوذره قابليت ايجاد سميت بر بافت هاي موجودات را دارا مي باشد. از اينرو هدف از اين مطالعه بررسي سميت نانوذرات اكسيد روي و يون روي بر آسيب شناسي بافت خرچنگ دراز آب شيرين مي باشد. اين تحقيق به صورت يك مطالعه توصيفي – تحليلي (مقطعي) بر روي 15 عدد خرچنگ دراز آب شيرين تهيه شده از رودخانه ارس انجام گرديد. در اين تحقيق، از دو غلظت غير كشنده نانو ذرات اكسيد روي و دو غلظت يون روي استفاده شد كه عبارت بودند از: 0/5، و 0/05 ميلي گرم در ليتر، همچنين گروه شاهد در نظر گرفته شد. براي انجام مطالعه بافت شناسي كلاسيك، نمونه ها آماده سازي و رنگ آميزي هماتوكسيلين - ائوزين شده و بوسيله ميكروسكوپ نوري عكس برداري صورتگرفت . مهمترين آسيب هاي ايجاد شده در بافت آبشش شامل خميدگي تيغه هاي ثانويه، هايپرتروفي تيغه هاي ثانويه، افزايش ترشح موكوس، افزايش به هم چسبيدگي لاملاهاي ثانويه، و در نهايت نكروز بافتي بوده است. ميزان آسيب ها در مواجهه با نانوذرات اكسيد روي بيشتر از يون روي بوده است و در غلظت 0/5 ميلي گرم بر ليتر شدت آسيب هاي بافتي بالاتر از غلظت 0/05 ميكروگرم بر ليتر بوده است. باتوجه به نتايج، مي توان گفت اين ماده قابليت اثرگذاري و ايجاد آسيب بر بافت آبشش ماهي را دارا مي باشد، بنابراين لازم است توجه بيشتري در هنگام استفاده از اين ماده انجام گيرد و از رهايش آن به محيط زيست خودداري شود.