تبيين سيستم نظام شاخصهاي طراحي پايدار براي «تجهيزات شهري» براساس اصول رفتار اجتماعي

«تجهيزات شهري» مفهوم گسترده اي است كه به دليل در بر گرفتن عناصر و اجزاي اصلي سازندۀ فضا، نقش تعيين كننده اي در بهبود عملكرد فضاهاي شهري (به عنوان بستر رفتاري ساكنان) ايفا مي كند. عموماً در مباحث مربوط به طراحي فضاهاي شهري بعد از اجراي پروژه به تجهيز و آمايش فضاهاي شهري فكر مي شود و اين مرحله معمولاً بعد از اتخاذ تصميمات اصلي و در صورت وجود بودجه به پروژۀ اصلي افزوده مي شود. در اين نگرش، اغلب به «تجهيزات شهري» به منظور پركردن فضاهاي خالي بين ساختمان ها توجه مي شود. اين در حالي است كه طراحي، انتخاب و مكان يابي مناسب «تجهيزات شهري» بر عملكرد محيط از نظر كاركردي، بصري و زيبايي-شناسي، ادراكي و رفتاري، اجتماعي مي افزايد. از اين رو لازم است اين عناصر به عنوان بخش به موازات هر طرح شهري و به عنوان بخش لاينفك در چارچوب طراحي مد نظر تصميم گير، برنامه ريز و طراح در آمايش محيط شهري در معناي عام و فضاي شهري در معناي خاص قرار گيرد. از اين رو دستيابي به چارچوب نظام شاخص ها و اصول طراحي براي اين عناصر امري ضروري است. با توجه به جريان جهاني پايداري و توسعۀ پايدار در دهۀ 1980 ميلادي تا كنون، اين جريان مبنا و پايۀ بسياري از مطالعات شهري در مقياس ها و سطح هاي مختلف از مقياس خرد تا كلان و سطح محلي تا بين المللي شده است. در اين راستا اين مقاله بر آن است، ضمن بررسي اصول پايداري در مقياس خرد و سطح محلي به بررسي مفهوم «تجهيزات شهري» و دامنۀ كاربرد آن در فضاهاي شهري به عنوان يك عامل موثر بر پايداري اجتماعي فضاهاي شهري پرداخته مي شود. از اين رو نگارنده رويكرد انتخابي خويش را از اين مطالعات، با توجه به ارتباط دوسويه ميان انسان و فضا، ارزيابي و تفسير شاخص هاي طراحي تجهيزات شهري در نظر مي گيرد و در پي شناسايي چارچوب نظام طراحي براي اين عناصر شهري است. در اين راستا، نگارنده در پي ارائۀ معيارهاي كيفي و اصولي براي طراحي اين عناصر براساس دو رويكرد طراحي پايدار و اصول رفتار اجتماعي است. از اين رو تحقيق حاضر از منظر روش شناسي، كيفي است و با بهره گيري از ماتريس داده هاي دو به دو ميان اصول پايداري و اصول رفتار اجتماعي به چارچوب نظام شاخص هاي طراحي و رويكردهاي مورد نياز در طراحي اين عناصر و سپس به استخراج ويژگي ها و اصول طراحي تجهيزات شهري پرداخته مي شود.