مقايسه تطبيقي آموزش و پرورش ايران و آلمان

هدف مقاله حاضر مقايسه نظام آموزش و پرورش جمهوري اسلامي ايران و كشور آلمان است. بدين منظور، نخست به تعريف آموزش و پرورش از ديدگاه هر دو كشور پرداختم تا تفاوت ها يا اشتراكات هر دو نظام را در اهداف آموزشي و پرورشي شان را دريابيم. درواقع، نظام‌هاي آموزشي به پايۀ هدف‌هاي آن استوار است و اين هدف‌ها جز خواسته‌هاي منطقي جامعه چيز ديگري نيست؛ چراكه در نظام‌هاي دموكراسي به مردم حق داده‌شده است. به‌اين‌ترتيب هدف‌هاي آموزش‌وپرورش را مردم و يا به نمايندگي از آنها، دولت‌ها بسته به شيوه‌هاي مختلف كه در حكومت‌ها وجود دارد، تعيين و اجرا مي‌كنند. بااينكه هدف‌هاي آموزش‌وپرورش در كشورهاي مختلف جهان متفاوت است، وجوه مشتركي بين آنها وجود دارد. بسياري از هدف‌هاي آموزشي جتبه عام دارند، مثل: پرورش انسان منفي و سالم و يا پرورش انسان اخلاقي و كارآمد. در سايه آموزش‌وپرورش صحيح مي‌توان براي مردم جامعه، زندگي بهتر و صرفه‌تري ايجاد كرد و درمقابل، آموزش‌وپرورش مي‌تواند با بهره گيري از روش‌ها و اصول نادرست، وسيله‌اي براي سقوط و نابودي جامعه تلقي شود كه در مورد اخير به شيوه تعليم و تربيت جامعه‌ آلمان در زمان حكومت ديكتاتوري هيتلر مي­توان اشاره كرد. پس از تعريف آموزش و پرورش از اين نگاه، كوشيدم اهداف آموزش وپرورش ايران و آلمان را در دو مقطع ابتدايي و راهنمايي با دقت مقايسه و تطبيق كنم تا به خط مشي ها و مباني اعتقادي، اقتصادي، اجتماعي، سياسي، آموزشي، علمي و... هر دو نظام دست يابيم. با اين بررسي، دريافتيم كه هدف آموزش‌وپرورش جمهوري اسلامي ايران و درواقع كمال انسان در نظام تعليم و تربيت اسلامي، رسيدن به قرب الهي است. اين هدف غايي به اهدافي تقسيم مي‌شود، براي نمونه: 1.اهداف اقتصادي 2- اخلاقي 3- علمي آموزشي 4- سياسي – اجتماعي 5- اعتقادي و ... . اهداف آموزش‌وپرورش آلمان نيز درواقع تعليم و تربيت انسان‌هاي مستعد، كاردان – اقتصاددان و انسان‌هاي تخصصي است و در ضمن، آلماني‌ها براي مليت و فرهنگ خود اهميت خاصي قائل هستند و در برنامه‌هاي آموزشي، بر مباني قومي و فرهنگي و سابقه‌ تاريخي آلمان تأكيد فراوان دارند.