تحليل محتواي كتاب فارسي مقاطع متوسطه اول از نظر ميزان توجه به مهارت‌هاي فراشناختي

رشد آگاهي‌هاي فراشناختي وتوانمند كردن فراگيران به مهارت فراشناختي از جمله موضوعاتي است كه در دهه‌هاي اخير مورد توجه دست‌اندركاران تعليم‌وتربيت قرار گرفته است. براي رسيدن به اين منظور توجه به مولفه هاي فراشناختي كه دانش‌آموزان از طريق محتواي برنامه درسي كسب مي كنند و گنجاندن اين مولفه ها در محتواي برنامه درسي، ضروري به نظر مي رسد به لحاظ اين اهميت و همچنين به سبب نقش محتواي كتب درسي در برانگيختن و تأمين نيازها و نيز تسهيل امر يادگيري دانش‌آموزان، در اين پژوهش محتواي كتاب درسي دوره متوسطه اول ، از نظر پرداختن به «مهارت هاي فراشناختي» و مولفه هاي آن در سال تحصيلي(92ـ93) مورد بررسي و تحليليقرار گرفته است. براي انجام اين پژوهش از روش تحليل محتوا استفاده شده است. با توجه به نوع پژوهش و براساس ماهيت دروس و اهدافي كه براي دروس مختلف منظور شده است ، از بين كتب درسي دوره، كتاب هاي فارسي پايه هاي هفتم، هشتم، نهم تحصيلي به عنوان نمونه آماري انتخاب شد، ابزار جمع آماري اطلاعاتچك ليست 52 سوال اسكراو ودنيسون(1994) 25 مولفه اي كه قابل بررسي در كتب مورد نظر بوده، مي باشد. براي تجزيه و تحليل داده‌ها نيز از روش شمارش فراواني استفاده شده است. واحد شمارش بند مي باشد و هر بند براساس يكي از 8 مولفه فراشناخت كه عبارتند از (دانش بياني، دانش رويه اي، دانش شرطي، برنامه ريزي ، استراتژي هاي مديريت اطلاعات، نظارت، استراتژي هاي رفع خطا و ارزيابي) مورد بررسي قرار گرفتند و براي ميزان درگيري دانش آموزان با دانش فراشناختي نسبت به موارد مجموع مقايسه شد. نتايج اين پژوهش وضعيت مطلوبي را در كتاب هاي درسي از نظر مولفه هاي فراشناخت نشان مي دهد.