واكاوي انواع رويكردهاي مفهومي تبيين كننده گردشگري معنوي - مذهبي در مطالعات اسنادي (مورد پژوهش : مقالات علمي - پژوهشي فارسي)

در سال هاي اخير و از ميان پژوهش هاي متعدد در حوزه مطالعات گردشگري، موضوع گردشگري مذهبي - معنوي مورد توجه بسياري از پژوهشگران قرار گرفته است. در اين ميان، پژوهشگران متناسب با اهداف خود، رويكردهاي مفهومي و كاربردي را در راستاي تبيين و تحليل موضوع پژوهش خود بكار گرفته اند و در اين ارتباط به ارائه تعاريفي پرداخته اند. اين پژوهش با هدف شناسايي و معرفي رويكردهاي مفهومي تبيين كننده گردشگري معنوي و مذهبي، سعي در تمايز وجوه اشتراك و افتراق و سپس طبقه بندي آن در راستاي دستيابي به يك مدل مفهومي است. از اين رو پژوهش حاضر با بهره گيري از روش تحليل محتوا در مطالعات اسنادي، 24 مقاله علمي - پژوهشي مرتبط با موضوع گردشگري مذهبي در نشريات علمي - پژوهشي نمايه شده در بانك اطلاعات نشريات كشور (magiran.com) و پايگاه اطلاعات علمي جهاد دانشگاهي (sid.ir) را استخراج و بررسي نموده است. نتايج بيانگر شش رويكرد شامل رويكرد ديني (استناد به آيات، احاديث، روايت و يافته هاي علمي پژوهشگران خارجي و ايراني)، رويكرد جغرافيايي (رويكردهاي ساختاري - كاركردي) رويكرد فرهنگي -تاريخي (معرفي فرهنگ و تاريخ) ، رويكرد اقتصادي (توجه به ابعاد اقتصادي گردشگري كذهبي) رويكرد كاربردي (معرفي پتانسيل ها و از جمله جاذبه هاي گردشگري مذهبي)، رويكرد جامعه شناسانه (تحليل ديدگاه هاي نظري در مورد مفاهيم پايه) و است. اين شش رويكرد، ابعاد مدل مفهومي گردشگري معنوي با تأكيد بر گردشگري مذهبي را شكل داده است. نتايج اين پژوهش، در قالب مدل مفهومي گردشگري معنوي اين امكان را براي برنامه ريزان فراهم مي سازند تا فرآيند برنامه ريزي گردشگري معنوي (مذهبي) با رويكردهاي همه جانبه نگر در نظر گرفته شود و از اين رهيافت بتوان، پويايي ساختاري و كاركردي سايت ها و فضاي گردشگري معنوي - مذهبي كشور را ارتقاء داد.