نقش و ضرورت گونهبندي منظر در برنامهريزي منظر راه

راهها بخش مهمي از منظر هستند و نشانههاي سادهترين و بنياديترين الگوهاي رفتار انسان را در محيط ثبت ميكنند. از سوي ديگر، مسيرها يكي از گستردهترين شيوههاي ادراك منظر را نمايان ميكنند و اغلب اولين تاثير مناظر از راه گرفته ميشود كه اهميت راه در ادراك محيط را پر رنگتر ميكند. با اين حال راهها بيشتر از آنكه به عنوان رابط اجتماعي جوامع، سكونت و يا عامل ايجاد شفافيت بصري منظر مطرح شوند؛ يادآور تجارت، حمل و نقل، سرعت و آزادي حركت هستند. مهمترين پيامد اين رويكرد حذف مسائلي است كه در مقياس بومي و يا حتي فردي، ميزان مشاركت، تعلق، و تأثيرگذاري راه بر تصوير ذهني ذينفعان را ناديده ميگيرد و از عواقب آن هم بيخبر ميماند. راهها به مسائلي همچون كمبود كاراكتر يا هويت، بيش از اندازه خاكستري بودن در طراحي، بيش از حد عملكري و يا يكنواخت بودن دچار هستند و عموما به عنوان عناصر انسان ساخت داراي تاثير منفي بر محيط پذيرفته شدهاند. از آنجاييكه معماران منظر به طور دائم با مسائل مرتبط با آثار منتج از مداخلات انساني در محيط طبيعي درگير هستند، نقش معماران منظر در برنامهريزي و تصميمگيري براي اين مناظر حائز اهميت است. در همين راستا در اين پژوهش به اهميت توجه معماران منظر و برنامهريزان به گونهبندي منظر و شناسايي كاراكترهاي موجود در محيط و نقش آن در فرآيند برنامهريزي و طراحي راه پرداخته شده است. سپس به مطالعه نقش و چگونگي فرآيند گونهبندي منظر و بررسي وجوه حاصل از آن در سه دستهي زيباييشناختي، بومشناختي و اجتماعي پرداخته شده و اهميت اين وجوه با ذكر مثالهاي تشريح گشته است. در پايان مطالب دربارهي جايگاه و اهميت گونهبندي منظر و وجوه حاصل از آن در برنامهريزي منظر راه و نقش آنها در ارزيابي منظر راه، توسعه و ارتباط ميان ويژگيهاي ساختاري، عملكرد منظر و تغيير منظر راه جمعبندي شده است.