تأثير مقدار تمرين و برنامه ريزي تمرين در اكتساب، انتقال و يادداري مهارت هاي شوت بسكتبال با برنامه حركتي متفاوت

مقدمه: يادگيري حركتي مجموعه اي از فرآيندهاي همراه با تمرين يا تجربه است كه به تغييرات نسبتاً پايدار در قابليت اجراي حركات منجر مي شود. يكي از مهمترين موضوعات در امر يادگيري مهارت هاي حركتي، شرايط آموزش و تمرين است. محقّقان يادگيري حركتي همواره بدنبال يافتن روش هاي بهتر تمرين براي يادگيري مهارت ها مي باشند. اخيراً توجه برخي از محقّقين به روش هايي از قبيل ارائۀ چندين مهارت در يك جلسۀ تمريني و تغييرپذيري معطوف شده است. آموزش چند مهارت مختلف در يك جلسۀ تمرين، از يك طرف، محيط جذّاب تري را براي يادگيرنده بوجود مي آورد و از طرف ديگر در زمان صرفه جويي مي شود، يك انتخاب اين است كه مهارت ها را به دنبال هم در يك نظم از پيش تعيين شده مرتّب كنيم و تمرين هر مهارت را قبل از شروع مهارت بعدي كامل كنيم و به همين ترتيب ادامه دهيم، چنين تمريني را در اصطلاح تمرين مسدود مي نامند. روش ديگر، اجراي تعدادي از تكاليف بدون داشتن ترتيبي مشخص است، كه در آن مهارت هاي مختلف در ترتيب كوشش به كوشش غيرقابل پيش بيني تكرار مي شوند، چنين تمريني، تمرين تصادفي ناميده مي شود. اثر تداخل زمينه اي يكي از روش هايي است كه اين قبيل اهداف را برآورده مي كند. تداخل بين تكاليفي كه در طول يك جلسۀ تمريني يادگرفته مي شود ممكن است از عملكرد فوري جلوگيري كند، امّا عملكرد يادداري بعدي را افزايش داده و تسهيل مي كند. كمبود تحقيقاتي كه تأثير تركيبي برنامه ريزي تمرين و مقدار تمرين را در اثر تداخل زمينه اي مورد بررسي قرار دهند، چالشي را پيش روي ما قرار داده است تا در اين پژوهش به بررسي آن بپردازيم. روش-شناسي: جامعۀ آماري تحقيق حاضر را دانشجويان رشتۀ تربيت بدني دانشگاه اراك تشكيل دادند كه از بين آنان80 دانشجوي پسر (با ميانگين سني 8 /2 ± 9/ 22 سال) كه واحد بسكتبال يك را با موفقيت گذرانده بودند به صورت نمونه گيري در دسترس انتخاب شده و با توجه به شرايطشان در 4 گروه 10 نفره همسان سازي شدند. در اين تحقيق آزمودني ها 18 كوشش (گروه هاي اوّل و دوّم) و 54 كوشش (گروه هاي سوّم و چهارم) با GMP هاي متفاوت را اجرا كردند. يك هفته پس از آخرين جلسه اكتساب، آزمون يادداري مسدود و آزمون انتقال و 24 ساعت پس از آن، آزمون يادداري تصادفي اجرا شد. تجزيه و تحليل آماري: جهت تجزيه و تحليل داده ها از آزمون تحليل واريانس (ANOVA) با اندازه-هاي تكراري دو عاملي استفاده شد (p ≤ 0.05 ). بحث و نتيجه گيري: نتايج اين تحقيق نشان داد متغيّر مقدار تمرين در اكتساب، انتقال و يادداري مهارت هاي شوت بسكتبال با برنامۀ حركتي متفاوت تأثير معني داري ندارد. امّا متغيّر برنامه ريزي تمرين در آزمون يادداري تصادفي با با برنامه حركتي متفاوت اثر معني داري دارد كه در واقع، بخشي از نتايج تحقيق حاضر از فرضيه مگيل و هال (1990) و فرضيه بازسازي طرح عمل لي و مگيل (1985) حمايت مي كنند.