بازشناسي بازي‌ ديجيتال از قماربازي ديجيتال (مطالعه فقهي–حقوقي)

اگرچه «بازي‌» به‌عنوان بخشي از صنعت سرگرمي، عمدتاً در حوزه‌هاي اقتصادي و فرهنگي موردمطالعه و بررسي قرار مي‌گيرد و در هيچ‌يك از متون قانوني و منابع فقهي بحث مستقلي در خصوص بازي مشاهده نمي‌شود، لكن هم در قانون و هم در فقه بحث بازي و احكام آن عمدتاً در باب «قمار» يا «قماربازي» موردتوجه قانون گزان و فقها قرارگرفته است. مهم‌ترين دغدغه فقه و حقوق در بحث بازي اوصاف و شرايطي است كه «بازي» را به‌عنوان يك عمل مجاز و مشروع به «قماربازي»، به‌عنوان يك عمل غيرقانوني و نامشروع تبديل مي‌سازد. قماري شدن بازي هم به لحاظ شرعي حرام و هم به لحاظ حقوقي جرم محسوب مي‌شود و درنتيجه تمام توافقات و معاملات مرتبط با قمار باطل و عايدات حاصل از آن نيز نامشروع مي‌گردد. اين حكم در خصوص هر آنچه تحت عنوان بازي و سرگرمي قرار مي‌گيرد، صادق است؛ بنابراين شيوه و ابزار موضوعيت نداشته و تمام انواع بازي‌ها و سرگرمي‌ها ازجمله بازي‌هاي رايانه‌اي ممكن است مشمول تعريف قمار واقع گردند. امروزه فضاي مجازي زمينه ظهور نسل جديدي از بازي‌هاي رايانه‌اي تحت عنوان «بازي‌هاي ديجيتال» فراهم آورده كه به خاطر ويژگي‌هاي خاص آن، بار ديگر مقوله بازي را در فقه و حقوق مطرح و مطالعه و تحقيق پيرامون آن را ضروري ساخته است. پژوهش حاضر سعي دارد بحث مشروعيت و قانوني بودن بازي‌هاي ديجيتال را به‌عنوان يك پديده نوظهور، از منظر فقه و حقوق ايران موردبررسي قرار دهد.