طراحي چهارچوبي براي ارزشيابي پژوهش اخلاق‌مدار در رشته مديريت: پژوهشي تركيبي

نظام جمهوري اسلامي ايران، دوره جديدي از حيات خود را تجربه مي‌كند كه اتكاي به توليد دانش و حركت به سمت جامعه دانايي‌محور، از جمله ويژگي‌هاي مميزه آن است. تأملي در نظام‌هاي اصيل و اخلاق‌مدارِ علمي در گستره تاريخ و در دوران معاصر، مؤيد آن است كه پيوند اخلاق و پژوهش، ركن ركين و تضمين‌بخش استمرار حيات علمي است. در سال‌هاي اخير، تعداد دانشكده‌ها، اساتيد، و همچنين دانشجويان رشته مديريت نسبت بسيار قابل‌توجهي را در نظام آموزش عالي كشور در مقاطع مختلف تحصيلي شكل مي‌دهد و بالطبع، حجم پژوهش‌هاي انجام شده در اين رشته، معتنابه است. از اين رو مسئله‌اي كه انجام اين پژوهش را توجيه‌پذير مي‌كند، وجود چارچوبي براي ارزشيابي اخلاق‌مداري در دامن اين رشته است تا به كمك آن بتوان، استانداردهاي اخلاقي را در انجام و به ثمر رساندن پژوهش‌هاي اين رشته تقويت كرد و به شناسايي پژوهش‌هاي سره از ناسره پرداخت. بنابراين، هدف اين پژوهش، شناسايي و دسته‌بندي عناصر كليدي مؤثر بر جريان پژوهش (به طور خاص مقالات و پايان‌نامه‌هاي علمي) و تعيين وضعيت مخاطبان اين جريان در هر يك از اين مؤلفه‌هاست. به دليل آن كه دانشجويان دوره دكتري، حداقل يكبار پا در ركاب پژوهش جدي علمي گذارده‌اند،‌ كانون تمركز اين پژوهش را به خود اختصاص داده‌اند. بدين منظور، پرسشنامه بين نمونه منتخب دانشجويان دكتري دانشكده مديريت پرديس فارابي دانشگاه تهران (به عنوان مورد مطالعه)، توزيع شد و از آن‌ها درخواست شد تا در وقت مناسب، با حوصله به سؤالات پرسشنامه پاسخ دهند. مولفه‌ها و شاخص‌هاي پرسشنامه با روش گروه كانوني با حضور 10 نفر از خبرگان به دست آمده است. .7 عامل مؤثر بر فرآيند پژوهش اخلاق‌مدار شامل انتخاب موضوع، حقوق مالكيت معنوي مؤلفان، نگارش ادبيات نظري، جمع‌آوري داده، تحليل نتايج، ارجاع و انتشار تبيين گرديد. نتايج‌ اين پژوهش نشان مي‌دهد كه در تدوين ادبيات نظري پژوهش، ضوابط اخلاقي بيشتري نسبت به ساير فرآيندهاي پژوهشي اعمال مي‌شود. همچنين رعايت اخلاق پژوهش در دانشجويان دكتري مدنظر در حد متوسط ارزيابي شد.