ارزيابي زيست‌محيطي چرخه حيات (LCA) ارقام برنج تراريخته و غيرتراريخته

انتشار آلاينده‌هاي زيست‌محيطي يكي از نگراني¬هاي عمده جهاني به شمار مي¬رود كه بخشي از آن ناشي از مصرف نهاده‌هاي شيميايي است. از اين‌رو، كاشت گياهان تراريخته راه‌كاري براي كاهش اثرات سوء زيست‌محيطي محسوب مي‌شود. لذا، هدف از اين پژوهش ارزيابي زيست‌محيطي چرخه حيات ارقام برنج تراريخته و غيرتراريخته بود. در اين مطالعه 8 لاين تراريخته منتج از تلاقي برگشتي نعمت و خزر با لاين تراريخته طارم مولايي به‌همراه ارقام شاهد غيرتراريخته آنها در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي با چهار تكرار تحت استاندارد پروتكل ايمني زيستي در منطقه ايزوله شده واقع در استان مازندران در سال‌ 1394 كشت شدند. براي ارزيابي چرخه حيات، رقم طارم مولايي و لاين‌هاي اميدبخش NMT2 و KHT2 به‌عنوان نماينده ارقام تراريخته انتخاب شده و با ارقام رايج منطقه (طارم هاشمي و شيرودي) مقايسه شدند. نتايج نشان داد كه كاهش مصرف حشره‌كش‌ها در ارقام تراريخته به استفاده كمتر از نيروي انساني، ادوات و ماشين‌آلات و سوخت منجر شد كه نتيجه آن نيز كاهش مصرف انرژي و انتشار گازهاي گلخانه‌اي بود. علاوه بر اين، تقاضاي انرژي تجديدناپذير، پتانسيل گرمايش جهاني، مسموميت آب‌ها و پتانسيل تخليه ازن در ارقام تراريخته كمتر از ارقام شاهد بود. از نظر پتانسيل يوتريفيكاسيون آبي، پتانسيل اسيدي شدن و توليد مواد سرطان‌زا، مواد غيرسرطان‌زا و مواد غيرآلي تنفسي تفاوت قابل‌توجهي بين ارقام تراريخته و شاهد مشاهده نشد. بنابراين، طبق يافته‌هاي اين پژوهش مشاهده شد كه ميزان انتشار آلاينده‌هاي زيست‌محيطي ارتباط مستقيم با مصرف نهاده‌ها و شيوه مديريت مزرعه دارد كه كم‌ترين مقدار اين شاخص‌ها در توليد ارقام تراريخته به‌دست آمد.