بررسي تنوع ژنتيكي ژنوتيپ‌هاي نخود زراعي مقاوم به خشكي با استفاده از نشانگر مولكولي ISSR

در اين بررسي تنوع ژنتيكي 30 ژنوتيپ نخود زراعي تيپ كابلي مقاوم به خشكي (متعلق به سه گروه ژنوتيپي FLIP (متعلق به ايكاردا)، SAR (تلاقي و گزينش يافته در ايران) و SEL (انتخاب لاين خالص از بين توده‌هاي بومي نخود ايراني)) دريافت شده از مركز تحقيقات لرستان توسط 10 نشانگر مولكولي ISSR مورد مطالعه قرار گرفت. استخراج DNA به روش CTAB انجام شد. در مجموع از 79 باند تكثيري، 69 باند چندشكل (87%) بود. همچنين ميانگين PIC برابر با 78/0 بود. تجزيه خوشه¬اي به روش UPGMA و با استفاده از ضريب تشابه دايس انجام گرفت. در مجموع ژنوتيپ‌ها در دو گروه قرار گرفتند كه هر گروه نيز خود به دو زير گروه تقسيم بندي مي‌شد. در مجموع بين گروهبندي دندروگرام و شجره كلي ارقام تطابق خوبي مشاهده شد كه نشاندهنده قدرت نشانگر ISSR در تفكيك ژنوتيپ‌هاي نخود از يكديگر است. نمايش لاين¬ها در نمودار سه¬بعدي بر اساس سه مولفه¬ي اصلي اول حاصل از تجزيه به مولفه¬هاي هماهنگ، تقريبا گروه¬بندي حاصل از تجزيه¬ي خوشه¬اي را تاييد كرد. كم¬ترين فاصله ژنتيكي بين رقم آزاد و رقم عادل با شباهت 91/0 و بيشترين فاصله¬ ژنتيكي بين ژنوتيپ شماره FLIP05-46C و ژنوتيپ SAR80J21U78U8-87 با ضريب شباهت 11/0 بود. با توجه به اينكه تمام ژنوتيپ‌هاي انتخابي از بين ژنوتيپ‌هاي مقاوم به خشكي بودند، اما با اين حال تنوع قابل قبولي در سطح دي.ان.اي در بين و داخل گروه‌هاي ژنوتيپي وجود دارد. مشابه‌ترين ژنوتيپ‌ها از لحاظ ژنتيكي ارقام آزاد و عادل بودند كه آنها نيز به عنوان شاهد در اين مطالعه مورد بررسي قرار گرفتند. در كل تنوع بالايي در بين ژنوتيپ‌هاي مقاوم به خشكي در اين مركز موجود است كه از آن مي‌توان به منظور تعريف پروژه‌هاي مختلف بهنژادي جهت ايجاد ارقام مقاوم به خشكي بهره برد.