پيش‌بيني بقاء بذر ماش(‌radiate Vigna) تحت شرايط متفاوت انبار

حبوبات گروهي از 12 گياه زراعي كه ماش را نيز شامل مي‌شوند، هستند كه سرشار از پروتئين و منبع مناسبي جهت افزايش نيتروژن خاك‌ مي‌باشند. در زراعت، نگهداري بذور تحت شرايط نامناسب، به خصوص دما و رطوبت نسبي بالاي محيط انبار به شدت بر كيفيت فيزيولوژيك بذر اثر مي‌گذارد. پيش بيني قابليت حيات پس از دوره انبارداري، به درك روابط كمي بين زوال بذر، رطوبت بذر و دماي انبار بستگي دارد. به منظور بررسي اثر دما، محتوي رطوبت بذر و زمان بر روي زوال بذر رقم محلي ماش كشت شده در شهرستان جيرفت از توابع استان كرمان و همچنين كمي سازي اين اثر و تعيين ضرايب حيات، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي انجام گرفت. فاكتورهاي مورد آزمايش شامل دما در چهار سطح (5، 19، 33 و 47 درجه سانتيگراد)، محتوي رطوبت بذر در سه سطح (5، 12 و 19 درصد) و شش زمان (يك، دو، سه، چهار، پنج و شش ماه) بودند. بعد از هر بار نمونه گيري در پايان هر ماه انبارداري، آزمون جوانه زني استاندارد جهت تعيين درصد و سرعت جوانه‌زني در دماي 25 درجه سانتي‌گراد به صورت بين كاغذ انجام شد. تست هدايت الكتريكي مواد نشت‌يافته از بذوري كه به مدت 24 ساعت در دماي 20 درجه سانتي گراد خيسانده شده بودند نيز در سه تكرار انجام گرفت. اثر سه گانه دما، محتوي رطوبت و زمان بر روي شاخص‌هاي درصد جوانه‌زني كل و سرعت جوانه‌زني در سطح يك درصد معني دار بود. كمترين سطح زوال در دماي 5 درجه سانتي‌گراد با محتوي رطوبت 5 درصد بود .در بذور ماش به دليل داشتن خواب بذر با افزايش دما در رطوبت محتوي بذر 5% درصد جوانه‌زني افزايش يافت و در 47 درجه سانتي‌گراد بعد از ماه پنجم قوه ناميه به صفر رسيد. در رطوبت هاي 5 و 12 درصد بذري با افزايش درجه حرارت تا 33 درجه و با افزايش زمان انبارداري سرعت جوانه‌زني افزايش يافت اما پس از آن با افزايش دما از 33 تا 47 درجه سانتي‌گراد همراه با افزايش زمان، سرعت جوانه‌زني افت پيدا كرد. با گذشت زمان هدايت الكتريكي افزايش يافت و در دماهاي بالا اين افزايش بيشتر بود. بعد از شش ماه انبار داري معادله قابليت حيات بذر به صورت زير تعيين گرديد.