رهيافتي بر عوامل تاثير گذار در سطح شادكامي جوامع با رويكرد اسلامي

يكي از به روز ترين مباحثي كه طي سالهاي اخير در زمينه ارزيابي توسعه يافتگي مطرح است، اندازه گيري سطح شادكامي در جوامع مي باشد، هر يك از نهادهاي متصدي مديريت توسعه در جهان متناسب با مباني معرفتي و تلقي خود از شادي به طراحي شاخص هاي به اين منظور نظير «شاخص شادي ون هوون»، «شاخص سياره شاد»، «شاخص شادي ناخالص ملي»، و «شاخص جهاني شادي» پرداخته اند كه هر كدام از اين شاخص ها بر مبناي مؤلفه هاي مختلفي به اندازه گيري سطح شادكامي در جوامع مي پردازند. آنچه در طراحي اين شاخص ها نقش اصلي را ايفا مي نمايد عناصري هستند كه طراحان آن به عنوان عوامل مؤثر در شادي برشمرده اند. مقاله پيش رو پس از اشاره اي به مفهوم شادي از نظر اسلام با بهره مندي از آيات و روايات به بررسي عوامل مؤثر در كاهش و يا افزايش سطح شادي افراد و جوامع در منابع اسلامي مي پردازد. سپس با تقسيم بندي اين عناصر در چهار دسته «مؤلفه هاي اعتقادي»، «مؤلفه هاي اخلاقي»، «مؤلفه هاي عبادي» و «مؤلفه هاي طبيعي يا مادي» با تمركز بر روي «مؤلفه هاي مادي يا طبيعي مؤثر در سطح شادكامي» بيش از 20 متغير در اين زمينه معرفي نموده و به گردآوري مستندات روايي آنها مي پردازد. نتايج اين پژوهش مي تواند بستر خوبي براي سياستگذاري هاي مبتني بر افزايش سطح شادي مردم در جوامع اسلامي و به ويژه جمهوري اسلامي ايران مورد استفاده قرار گرفته و بستر ساز پژوهش هاي موسع ديگري در زمينه تحليل انتقادي شاخص هاي موجود اندازه گيري سطح شادكامي در جوامع و طراحي شاخص هاي بومي به همين منظور باشد.