بررسي ميزان تاثير روش هاي زيست مهندسي براي پايداري دامنه ها و كنترل فرسايش

ﺧﺎﻙ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺯﻳﺮ ﺑﻨﺎﻱ ﺗﻤﺪﻥ ﻫﺮ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺳﺖ.كه حيات ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺎ آن ﺍﺳﺖ ﻭ ﺧﺎﻙ ﺭﺍ ﺗﻨﻬﺎ ﻋﺎﻣﻞ بقاء ﻭ ﺛﺮﻭﺕ ﺧﻮﺩ ﻣﻲﺩﺍﻧﻨﺪ. در واقع ﺧﺎﻙ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻨﺒﻊ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻮﺍﺩ ﻏﺬﺍﻳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺭﺷﺪ بشر است. اما يكي از مشكلاتي كه بشر همواره از آغاز استفاده و بهره برداري از زمين با آن مواجه بوده فرسايش سريع خا ك ها مي باشد. اﯾﻦ مشكل در اﯾﺮان كه داراي ناهمواري هاي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎرز و ﭼﺸﻤﮕﯿﺮ اﺳﺖ. كاهش حاصلخيزي خاك و از بين بردن مواد آلي، كاهش پوشش جنگلي، پايين آمدن كيفيت آب آشاميدني و مانند آن ها از جمله آثار مستقيم و غير مستقيم فرسايش هستند. روش هاي زيادي براي جلوگيري از فرسايش خاك و تثبيت شيب وجود دارد. ولي آن چه كه در اين بين حائز اهميت است دوام اين روش ها و كم هزينه تر بودن آن هاست. از بين روش هاي متعدد جلوگيري از فرسايش خاك و افزايش پايداري دامنه ها، روش هاي زيست مهندسي حفاظت از مناطق به دليل مسائل محيط زيستي و اقتصادي در مهندسي امروزه بسيار مورد توجه قرار گرفته است. زيست مهندسي مربوط به روش هاي استفاده از گياهان به عنوان ابزارهاي زيستي در جهت پايداري شيب و كنترل فرسايش است. ﮔﻴﺎﻫﺎن به عنوان نوعي از ابزارهاي زيست مهندسي علاوه بر داشتن قابليت خودتجديدي و خود ترميمي، ﺑﺮﺧﻼف ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ ﻓﺎﻗﺪ اﺛﺮات ﻣﻨﻔﻲ ﺑﺮ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ ﻧﻴﺰ هستند. ريشه گياهان با افزايش مقاومت برشي خاك باعث افزايش پايداري دامنه ها مي شود. تاثير گياهان بر پايداري دامنه ها به مقدار زيادي وابسته به مقاومت كششي ريشه گونه ها است. در واقع پوشش گياهي عاملي مهم در ايجاد تعادل در محيط بين نيروهاي ويرانگر كه موجب ناپايداري و نيروهاي سازنده طبيعت كه باعث ايجاد پايداري مي شوند است. در اين مقاله سعي بر آن است تا پژوهش هاي انجام گرفته در اين زمينه در داخل كشور مورد بررسي قرار گيرد.