نقش عوامل ساختاري در فراواني منابع آبي در منطقه گرمي (شمال-غرب ايران)

ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺧﺎص آب و ﻫﻮاﯾﯽ اﯾﺮان، ﮐﻤﺒﻮد ﺑﺎرش و ﺗﻮزﯾﻊ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﮑﺎﻧﯽ و زﻣﺎﻧﯽ آن، ﻣﻨﺎﺑﻊ آب زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ از اﻫﻤﯿـﺖ ﺧﺎﺻـﯽ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. از ﻃﺮﻓﯽ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب آﺑﺮﻓﺘﯽ از ﻧﻈﺮ ﮐﯿﻔﯽ و ﮐﻤﯽ و ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﮔﺴـﺘﺮش وﺳـﯿﻊ ﺳـﺎزﻧﺪﻫﺎي ﮐﺎرﺳـﺘﯽ در ﺳﻄﺢ ﮐﺸﻮر، ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﮐﺎرﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻬﺮهﺑﺮداري آﻧﻬﺎ از اﻫﻤﯿﺖ وﯾـﮋه اي ﺑﺮﺧـﻮردار اﺳـﺖ. ﯾﮑـﯽ از ﻣﻬـﻢ ﺗـﺮ ﯾﻦ روشﻫﺎي ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﯾﻦ ﺳﺎزﻧﺪﻫﺎ ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﮐﺎرﺳﺘﯽﺷﺪن از ﺟﻤﻠﻪ ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﺎري ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﺴﻞﻫـﺎ، درزه ﻫـﺎ، ﭼﯿﻦ ﺧﻮردﮔﯽﻫﺎ و زونﻫﺎي ﺧﺮدﺷﺪه، از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻋﮑﺲﻫﺎي ﻫﻮاﯾﯽ، ﭘﺮدازش اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺎﻫﻮارهاي، ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي زﻣﯿﻦﺷﻨﺎﺳﯽ و ﺗﻮﭘﻮﮔﺮاﻓﯽ اﺳﺖ. ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮔﺮﻣﯽ در ﺷﻤﺎل ﻏﺮﺑﯽ ﮐﺸﻮر و ﺷﻤﺎل اﺳﺘﺎن اردﺑﯿﻞ ﺑﯿﻦ ﻣﺤﺪوده ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ 38 درﺟﻪ و 50 دﻗﯿﻘﻪ ﺗﺎ 39 درﺟﻪ و 10 دﻗﯿﻘﻪ ﻋﺮض ﺷﻤﺎﻟﯽ و 47 درﺟﻪ و 25 دﻗﯿﻘﻪ ﺗﺎ 48 درﺟﻪ و 12 دﻗﯿﻘﻪ ﻃﻮل ﺷﺮﻗﯽ واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺼﺎوﯾﺮ ﻣﺎﻫﻮاره اي و اﻃﻼﻋﺎت زﻣﯿﻦﺷﻨﺎﺳﯽ، ﻧﺤﻮه اﯾﺠﺎد ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﺎ دﮔﺮﺷﮑﻠﯽ ﺑﺎﻻ ﺑﯿﻦ روﻧﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﺎﺧﺘﺎري در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ، ﺗﺎ ﺑﺮ اﺳـﺎس آن ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﮔﺴﻞﻫﺎ و ﻧﻘﺶ آﻧﻬﺎ در اﯾﺠﺎد ﻣﻨﺎﻃﻖ داراي ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﮐﺎرﺳﺖ ﺷﺪﮔﯽ و اﯾﺠﺎد ﻣﻨﺎﺑﻊ آﺑﯽ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﻮد. ﺑﯿﻦ ﻓﺮاواﻧـﯽ ﻣﻨـﺎﺑﻊ آب و ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺳﺎﺧﺘﺎري ارﺗﺒﺎط ﻧﺰدﯾﮑﯽ وﺟﻮد دارد، ﺑﻪ ﻃﻮري ﮐﻪ اﮐﺜﺮ ﭼﺸﻤﻪﻫﺎ از روﻧﺪ ﺧﻄﻮارهﻫﺎي ﺗﮑﺘﻮﻧﯿﮑﯽ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺗﺒﻌﯿﺖ ﻣـﯽ ﮐﻨﻨـﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﮐﺜﺮ ﭼﺎهﻫﺎي ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﺎ ﻓﺮاواﻧﯽ آب زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺣﻔﺮ ﺷﺪهاﻧـﺪ ، در ﻧﺘﯿﺠـﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻓﺮاواﻧﯽ ﭼﺎهﻫﺎي ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ذﮐﺮ ﺷﺪه در ﻣﺠﺎورت ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽﻫﺎ در ﻓﺮاواﻧﯽ ﻣﻨﺎﺑﻊ آﺑﯽ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻪ دﻟﯿﻞ وﺟﻮد ﺧﻄﻮارهﻫﺎي ﻓﺮاوان ﺑﺎ روﻧﺪ ﺟﻨﻮبﺷﺮق- ﺷﻤﺎلﻏﺮب در ﻗﺴﻤﺖ آﻫﮑﯽ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ، ﭘﺪﯾﺪه ﮐﺎرﺳﺘﯽ ﺷﺪن از ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي ﻣﻨﻄﻘﻪ ﭘﯿﺮوي ﻣﯽﮐﻨﺪ